Эрон Каспий тақсимланишига тўсқинлик қилмоқда

Музокараларда асосий мавзу денгизни тақсимлаб олишдан иборат. Чунончи, Россия, Озарбойжон ва Қозоғистон денгизнинг шимолий қисми тубини бўлиб олиш жараёнида икки қирғоқдан тенг масофани белгилаб олишган. Бунинг натижасида Эронга 13%, қолган Каспийбўйи давлатлари эса озгина кўпроқ ҳудудга эга бўлишади. Мисол учун, ушбу схемага кўра Қозоғистон 29% ҳудудга эгалик қилиши мумкин.



Теҳрон эса икки таклифни илгари сурмоқда: ҳамма давлатлар бир хил майдонга эга бўлган ҳолда шельфни бешта бир хил ҳудудларга бўлиб олиш ёки ҳеч қайси майдонни бўлиб олмасдан, акватория майдонидан биргаликда фойдаланиш.



Бироқ, Туркманистон транскаспий қувурларини ётқизиш лойиҳаси борасида беш мамлакат розилигини олмасдан қурилиш ишларини олиб бориш мумкин, деган фикрда. РФ ва ЭИР бошқа йўлни танлашган: денгиз ҳар томондан қуруқлик билан ўраб олингани ҳамда денгиз ҳудудидаги турли трансчегаравий инфратузилма лойиҳалари экологияга зарар келтириши туфайли барча қурилиш лойиҳалари беш давлат тасдиғидан ўтиши шарт. Шу билан бирга «Сердар-Кяпаз» кони бўйича Озарбойжон-Туркманистон давлатлари ўртасидаги баҳслар ҳануз давом этиб келмоқда.



Экспертларнинг фикрича, Каспий ҳуқуқий мақомига эга бўлиши хусусидаги масалаларнинг чўзилиши салбий оқибатларга ҳам олиб келиши мумкин. Хусусан, денгиз ҳудудидаги барча давлатлар ўзларининг ҳарбий-денгиз кучларини мустаҳкамлаши ҳудуднинг ҳарбийлаштирилган майдонга айланишига сабаб бўлмоқда.