O‘zbekiston va Rossiya sanoat aloqalarini mustahkamlaydi

Sanoat sohasidagi ikki tomonlama hamkorlik istiqbollari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev va Rossiya Bosh vaziri Mixail Mishustin uchrashuvining asosiy mavzularidan biriga aylandi. Rossiya bosh vaziri 9-10 sentabr kunlari respublikaga boʻlib oʻtgan tashrifi doirasida nafaqat Oʻzbekiston rahbari bilan suhbatlashdi, balki ikki davlat hukumat rahbarlari darajasidagi Qoʻshma komissiya yigʻilishini ham oʻtkazdi. mamlakatlar.

Mixail Mishustin sanoat kooperatsiyasini chuqurlashtirish va eksport-import zanjirlarini kengaytirishni istiqbolli deb atadi.

“Oʻtgan yili Rossiya-Oʻzbekiston savdo aylanmasi 11,5 foizga oshib, 820 milliard rubldan oshdi. Joriy yilning birinchi yarmida esa yana 9 foizga deyarli qo‘shildi. [Rossiya Prezidenti] Vladimir Vladimirovich Putinning may oyida Toshkentga davlat tashrifi chogʻida prezidentlarimiz oldimizga ulkan maqsad — 2030-yilgacha qoʻshma tovar ayirboshlash hajmini uch baravar oshirishni qoʻygan edi. Bunday strategik vazifani amalga oshirish uchun bizda barcha imkoniyatlar mavjud, deb hisoblayman. Asosiysi, samarali faoliyatga o‘zaro munosabatimiz”, — dedi Mishustin.

Rossiya va Oʻzbekiston hukumatlari 2030-yilga borib mamlakatlar oʻrtasidagi tovar ayirboshlash hajmini 30 milliard dollarga yetkazish boʻyicha “yoʻl xaritasi”ni allaqachon ishlab chiqqan.

Shavkat Mirziyoyev tovar ayirboshlash dinamikasini saqlab qolish, Rossiya bilan hamkorlik loyihalarini qo‘llab-quvvatlash va jadallashtirish bo‘yicha muvofiqlashtirilgan chora-tadbirlar ko‘rish muhimligini ta’kidladi.

Hozirdanoq Rossiya biznesi O‘zbekiston iqtisodiyotiga faol sarmoya kiritmoqda. Mamlakatda Rossiya ishtirokidagi uch mingta korxona muhim yo‘nalishlar bo‘yicha loyihalarda ishtirok etmoqda.

– Ular orasida yengil, kimyo va tog‘-kon sanoati, metallurgiya, avtomobil va samolyotsozlik, farmatsevtika, telekommunikatsiya, raqamli yechimlar va boshqalar bor. Energetika sohasidagi hamkorlik yaxshi rivojlanmoqda. Jumladan, Rossiyadan O‘zbekistonga tabiiy gaz, neft va neft mahsulotlari yetkazib beriladi”, — ta’kidladi Rossiya Bosh vaziri.

Rossiya Federatsiyasi iqtisodiy rivojlanish vaziri Maksim Reshetnikov avvalroq taʼkidlaganidek, Rossiya Oʻzbekiston iqtisodiyoti uchun ikkinchi muhim savdo hamkoridir.

Rivojlanishning istiqbolli yo’nalishlari qatoriga transport ham kiradi. Ikki davlat oʻrtasida temir yoʻl orqali yoʻlovchi tashish rivojlanmoqda. Shunday qilib, 2024-yil 24-sentabrdan Toshkent va Moskva o‘rtasida poyezdlar harakati tiklanadi. Yo‘nalish Penza, Samara va Orenburg, shuningdek, Qozog‘istonning Aktau shaharlari orqali o‘tadi. Sayohat 3 kundan sal ko’proq vaqtni oladi. Yil oxirigacha poyezd haftasiga bir marta qatnaydi, 2025 yilda reyslar sonini haftasiga ikkitaga yetkazish rejalashtirilgan;

Belorussiya – Rossiya – Qozog‘iston – O‘zbekiston – Afg‘oniston – Pokiston yangi xalqaro transport koridorini rivojlantirish ham qo‘shma rejalardan iborat. Eslatib o‘tamiz, 2023-yilning noyabr oyida Toshkentda ShHT davlatlarining birinchi transport forumi doirasida mazkur xalqaro transport yo‘lagini yaratish va rivojlantirish bo‘yicha memorandum imzolangan edi. Uning yaratilishi MDH davlatlarini Janubiy Osiyo orqali Hind okeani havzasi mamlakatlari bilan bog‘lashda muhim strategik bo‘g‘in hisoblanadi. Aytgancha, aynan O‘zbekiston Belarusdan Afg‘oniston va Pokistonga yangi multimodal transport koridorini yaratish tashabbusini ilgari surgan edi.

Rossiya tomoni ushbu sohani faol qo’llab-quvvatlamoqda. 2024-yil fevralida Qozonda boʻlib oʻtgan davlat rahbarlarining uchrashuvida avtomobil yoʻli qurilishi muhokama qilingan edi. Shundan so‘ng Shavkat Mirziyoyev Rossiya tomonining mazkur yo‘l loyihasining texnik asoslarini ishlab chiqishda, keyin esa uni yanada ilgari surishda ishtirok etishi to‘g‘risida allaqachon kelishuv mavjud ekanligini ta’kidladi. Shunday qilib, Rossiya temir yo’llari Trans-Afg’on temir yo’lini qurish uchun o’z imkoniyatlaridan foydalanishga tayyor.

Rossiya prezidenti Vladimir Putinning may oyida Toshkentga tashrifi chog‘ida O‘zbekistonda temir yo‘l transporti va infratuzilmasini rivojlantirish bo‘yicha keng qamrovli hamkorlik dasturi ishlab chiqilayotganini ham eslatgan edi. Tashrif yakunlari bo‘yicha Rossiya Federatsiyasi Sanoat va savdo vazirligi va O‘zbekiston Transport vazirligi o‘rtasida transport injiniringi sohasida o‘zaro anglashuv va hamkorlik memorandumi imzolandi. Rossiya Bosh vazirining hozirgi bayonoti ushbu mavzuning mantiqiy rivojlanishidan dalolat beradi.

“Yaqin 15-20 yil ichida Rossiya va Markaziy Osiyo mamlakatlari oʻrtasidagi tovar ayirboshlash faqat oʻsadi. Shunga ko‘ra, temir yo‘l infratuzilmasini, jumladan, quyma va suyuq yuklarni tashishni ta’minlash muhim ahamiyatga ega. Bu juda aniq va bashorat qilinadigan transport bo’lib, u katta hajmdagi tashilgan mahsulotlar haqida gap ketganda juda muhimdir. Shuningdek, ko‘proq vagon va lokomotiv ishlab chiqarishimiz kerak. Bularning barchasiga xizmat ko’rsatish kerak. Bu esa sanoat rivoji uchun jiddiy rag‘batdir. Bunday hamkorlik qilish mumkin va zarur”, – dedi iqtisodchi, Yangi jamiyat instituti direktori Vasiliy Koltashov.

Aytish joizki, Rossiya va O‘zbekiston uzoq yillardan buyon temir yo‘l texnikalarini yetkazib berishda yaqin hamkorlik qilib kelmoqda. Shunday qilib, Rossiyaning “Transmashxolding” kompaniyasi (TMH) o‘tgan yillar davomida “O‘zbekiston temir yo‘llari” aksiyadorlik jamiyatiga magistral teplovozlar va elektrovozlar, sanoat gigantlari: Navoiy va Olmaliq kon-metallurgiya kombinatlari, “Navoiyuran” davlat korxonasiga magistral va manevr teplovozlari yetkazib berdi. Toshkent metrosida esa Moskva yaqinidagi TMH zavodi – “Metrovagonmash”da ishlab chiqarilgan zamonaviy metro poyezdlari qatnaydi. Shuningdek, kompaniya poytaxtimizdagi yetakchi universitetlar bilan hamkorlikda ta’lim loyihalarini amalga oshirib, ular doirasida transport injiniringi yo‘nalishida mutaxassislar tayyorlanmoqda. Shavkat Mirziyoyev avvalroq xalqqa Murojaatnomasida “Yangi O‘zbekiston taraqqiyotining yagona to‘g‘ri yo‘li – ta’lim sifatini oshirish”, deb ta’kidlagan edi.

Rossiya va O‘zbekiston munosabatlaridagi navbatdagi mantiqiy qadam umumiy moliya institutlarini rivojlantirish bo‘ladi. Mamlakatlar o’zaro savdoda allaqachon rubldagi to’lovlarga faol o’tmoqda, ammo Rossiya banklaridan O’zbekiston banklariga pul o’tkazish qiyin bo’lishi mumkin. Shu munosabat bilan har ikki davlat rahbariyati va tegishli idoralari yanada samarali iqtisodiy hamkorlikning yangi mexanizmlarini ishlab chiqishi kerak.

Qo‘shma sanoat va infratuzilma loyihalarini amalga oshirish nafaqat mamlakatlar o‘rtasidagi ikki tomonlama munosabatlarni mustahkamlaydi, balki O‘zbekiston tashqi savdosi va iqtisodiyotini rivojlantirish uchun harakatlantiruvchi omil bo‘ladi.