O‘zbek aktyori Afzal Rafiqovning afsonaviy ovozi sun’iy intellekt yordamida tiklandi
Dublyajga qo‘shgan ulkan hissasi bilan tanilgan o‘zbek aktyori, O‘zbekiston xalq artisti Afzal Rafiqovga sun’iy intellektning so‘nggi texnologiyalari tufayli o‘zining afsonaviy ovozini qaytarish imkoniyati berildi. AI yechimlarini ishlab chiqishga ixtisoslashgan mahalliy AIM Lab kompaniyasi Rafiqovga jarrohlik amaliyotidan so‘ng shikastlangan ovozini tiklashning innovatsion usulini taklif qildi.
Ko‘p sonli filmlar, seriallar va multfilmlarni dublyaj qilgani tufayli ovozi timsolga aylangan Afzal Rafiqov og‘ir xastalik oqibatlarini yengishga majbur bo‘ldi. Vokal kordlarida jarrohlik amaliyotidan so’ng uning ovozi avvalgi kuchini va tan olinishini yo’qotdi, bu esa uning rollarni ovoz berish va sahnada chiqish qobiliyatini sezilarli darajada cheklab qo’ydi.
Qiyinchiliklarga qaramay, Rafiqov sahnani tark etmadi va kino va teatrda ishlashni davom ettirdi, garchi uning ovozining o’zgargan tembri taklif qilingan rollar sonini sezilarli darajada kamaytirdi. Aktyor ovozining avvalgi tan olinishini tiklash uchun AIM Lab nutqdan nutqqa texnologiyasidan foydalangan. Kompaniya Rafiqov ishining arxiv yozuvlarini to’pladi va shu ma’lumotlarga asoslanib, Rafiqovning eski ovozini saqlab qolgan holda uning yangi ovozini o’zgartira oladigan neyron tarmoqni o’rgatdi.
Speech-to-speech texnologiyasi asl ovozni tahlil qilish va uni raqamli formatda qayta yaratish imkonini beradi. Endi, operatsiyadan keyin Rafiqovning ovozidagi o’zgarishlarga qaramay, u o’nlab yillar davomida tomoshabinlar tomonidan tanilgan va sevilgan bir xil intonatsiya va o’ziga xos tembr bilan film va loyihalarni dublyaj qilishni davom ettirishi mumkin.
“Bu holatda sunʼiy intellekt texnologiyalaridan foydalanish eng soʻnggi ishlanmalar insonning haqiqiy muammolarini hal qilishga qanday yoʻnaltirilishi mumkinligini koʻrsatadi”, – deydi AIM Lab asoschisi Hikmatilla Ubaydullaev.
“Bu aktyorning iste’dodini almashtirish emas, balki uning noyob fazilatlarini saqlab qolish va yangi avlodlarga etkazish usulidir.”
Ushbu loyiha sun’iy intellektning ijodiy sohani qanday qo’llab-quvvatlashi va jismoniy cheklovlarga duch kelgan odamlarni kuchaytirishi mumkinligining yana bir isbotidir. Afzal Rafiqovning ovozini sun’iy intellekt yordamida tiklash nafaqat texnologik taraqqiyotning ramzi, balki innovatsiyalar madaniy merosni asrab-avaylashda qanday ishlashi mumkinligini ham ko‘rsatadi.
Sharhlar