Rossiya armiyasidagi yamanliklar Ukrainadagi urushda qatnashmaslikka astoydil harakat qilmoqda
Urushdan vayron bo‘lgan Yamanni tark etgach, “Hamza” qo‘shni Ummonda oyiga qariyb 3000 dollar evaziga Rossiya armiyasiga xizmat qilish imkoniyatini eshitib, tirikchilik uchun ishlayotgan edi . Uning so’zlariga ko’ra, u qo’riqchi bo’lib ishlashni yoki qurilishda ishlashni kutgan. Endi u va yana o‘nlab yamanlik yollanganlar Rossiyaning Ukrainadagi urushining oldingi safida ekanliklarini va ketishni istashlarini aytishmoqda.
“Askar bo’lishimiz aniq emas edi”, dedi Hamza, qasosdan himoya qilish uchun ishlatilgan taxallus.
Ummondagi yollash kompaniyasining aytishicha, askarlarga armiyaga qo’shilishlari aytilgan, yamanlik rasmiy esa uning hukumati qo’lidan kelganicha ko’p narsa yo’qligini aytgan.
Yamanning Rossiyadagi harbiy attashesi, brigada generali Fuad Al Muhtadiy: “Ko‘ngillilik shartnomasi imzolangandan so‘ng, ko‘ngilli harbiy qonun va uning mexanizmlariga bo‘ysunadi”. “Bizga ma’lumki, imzolangan shartnomalar ko’ngillilarga tegishli bo’lgan barcha shart va huquqlarni to’liq o’z ichiga oladi”, – deya qo’shimcha qildi Al Muhtadiy.
Ukrainada qancha yamanlik jang qilayotgani noma’lum, biroq muxbir 150 a’zosi bo’lgan “Rossiyada qolib ketdi” deb nomlangan WhatsApp guruhiga qo’shila oldi. Guruh Yamanning Moskvadagi elchisiga maktub yo‘llab, yordam so‘ragan. “Bizni o’limdan qutqarish uchun aralashishingizni so’raymiz”, deyiladi maktubda.
Yamanning Moskvadagi elchisi Ahmad Salem Al Vahishi OCCRPga Rossiya Tashqi ishlar vazirligi bilan muloqot natijalari haqida xabar bermagan bo‘lsa-da, bu masalani ko‘targanini aytdi.
“Biz bu masalada yordam berish uchun tegishli idoralarga murojaat qilmoqdamiz. Biz fuqarolarga xizmat qilamiz. Xudo xohlasa, yaxshi bo‘ladi”, dedi u.
Minglab yamanliklar 2015-yilda urush boshlanganidan beri o‘z vatanlaridagi nochor sharoitlardan qochib ketishgan. Birlashgan Millatlar Tashkilotining 2023 yil dekabr oyidagi hisobotida aytilishicha , 250 000 ga yaqin odam halok bo‘lgan, mamlakatdagi 30 million aholining qariyb 83 foizi qashshoqlikda yashaydi.
Ko‘plab yamanliklar ish izlab Ummon chegarasini kesib o‘tgan. Ummonda joylashgan Al Jabri General Trading & Investment Co SPC sayyohlik kompaniyasi ushbu qochqinlar guruhini jalb qilib, ularga ish va oxir-oqibat Rossiya fuqaroligini taklif qildi. Kompaniya direktori Abdul Vali Abdo Hassan Al Jabriyning aytishicha, chaqiriluvchilar ro‘yxatdan o‘tganlarida Rossiya armiyasidagi roli haqida to‘liq ma’lumotga ega bo‘lishgan.
“Rossiyaga Rossiya armiyasiga qoʻshilish uchun borgan Yaman fuqarolari oʻzlarining roziligi bilan borishgan”, dedi Al Jabri elektron pochta orqali savollarga javob berib. “Bu odamlar harbiy xizmatdan boshqa hech qanday ish bilan mashg’ul bo’lmagan va bizning vazifamiz har qanday sayohatni muvofiqlashtirish idorasi kabi ularning sayohatlarini muvofiqlashtirish edi”, deya qo’shimcha qildi u.
Ishga yollanganlardan biri jurnalistlarga Al Jabri General Trading & Investment kompaniyasining shartnoma shablonining nusxasini taqdim etdi, unda u “malaka, tajriba va imkoniyatlarga qarab harbiy, xavfsizlik yoki fuqarolik sohalarida” ishlashini aytdi.
Boshqa bir ishga yollangan Hicham harbiy ish tajribasiga ega bo‘lmagani uchun fuqarolik ishiga kirishini kutganini aytdi. “Bizning askarlar bo’lishimiz aniq emas edi”, dedi u.
Al Jabri Xichamni Moskvaga olib kelgach, bu safar Rossiya harbiylari bilan yana bir shartnoma imzoladi. Lekin shartnoma rus tilida edi, u gapirmas edi. Unga hujjatni suratga olishga ruxsat berilmagan va nusxasini baham ko‘ra olmagan.
Ikki yamanlik chaqiriluvchi Rossiya harbiy qismi qo‘mondoni tomonidan berilgan harbiy guvohnomalar nusxalarini taqdim etgan. Rus tilidagi hujjat ularning Janubiy harbiy okrugga jo‘natilganini tasdiqladi.
Fevral oyida Rossiya prezidenti Vladimir Putin Ukrainaning bosib olingan to‘rtta hududini Janubiy harbiy okrugga qo‘shish haqidagi farmonni imzolagan edi .
“Biz notanish hududdamiz”, dedi Xicham. – Bizda harbiy yoki jangovar tajriba yo’q. Biz hatto o‘z yurtimizda ham jang qilganimiz yo‘q”.
Sharhlar