O‘zbekiston 2023-yilda oltin sotish bo‘yicha dunyoda ikkinchi o‘rinni egalladi

2023-yilda O‘zbekiston jami oltin sotish bo‘yicha dunyoda ikkinchi o‘rinni egalladi, chunki mamlakat 25 tonnadan ortiq qimmatbaho metal sotgan. Buni Jahon Oltin Kengashi ma’lumotlari ta’kidlagan. Qozog‘iston ikki barobar ko‘p oltin sotgan holda ro‘yxatda birinchi o‘rinni egalladi. Oʻzbekiston oltin eksportidan yillik daromad 8,15 milliard dollarga yetdi, bu 2022-yildagidan deyarli ikki baravar koʻp.

Xitoy o‘tgan yili eng ko‘p oltin sotib olgan – deyarli 230 tonna. Xitoydan keyingi o‘rinlarni Polsha, Singapur, Liviya va Chexiya egalladi.

O’tgan yil oxirida oltin yana bir rekord narxni o’rnatdi, bu 2020 yildagi Covid-19 pandemiyasidan beri eng yuqori narx bo’ldi. Mutaxassislar oltin narxining oshishini doimiy ravishda yuqori inflyatsiya va Yaqin Sharqdagi mojaro bilan izohlamoqda.

“362 tonna oltin zahirasiga ega O‘zbekiston dunyoda 15-o‘rinda turadi. Markaziy Osiyo respublikalari orasida faqat Qozog‘iston 402 tonna oltin bilan oldinda. Mamlakatning oltin zahiralari noqulay makroiqtisodiy sharoitlar yuzaga kelganda yoki turli moliyaviy yoki bank inqirozlaridan himoya qiluvchi vosita sifatida zarur bo’lishi mumkin bo’lgan milliy iqtisodiyot uchun amortizator yoki sug’urta polisi rolini o’ynashi mumkin” – deyiladi xabarda.

O‘zbekiston Markaziy banki ma’lumotlariga ko‘ra, 6 fevral holatiga ko‘ra, besh grammlik oltin quyma 335 dollar turadi. Mamlakat markaziy banki birinchi marta oltin quymalarini muomalaga chiqarish va aholiga sotishni 2020-yil noyabr oyida boshlagan. Ular 999,9 probali sof oltindan yasalgan bo‘lib, og‘irligi besh, 10, 20 va 50 gramm. Ularni butun mamlakat bo‘ylab banklar orqali regulyator tomonidan belgilangan narxlarda – xalqaro bozorlardagi kotirovkalar, summaning AQSh dollariga nisbatan kursi, shuningdek, tartibga soluvchi marja asosida sotib olish mumkin. Quymalar narxi har kuni e’lon qilinadi.

Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmuratovning soʻzlariga koʻra, “yaqin kelajakda oʻzbek ishlab chiqaruvchilari oltinni jahon bozorida toʻgʻridan-toʻgʻri sotishlari mumkin”. Ayni paytda O‘zbekiston Markaziy banki oltinni mamlakat ichida so’mga sotib olib, tashqi bozorda dollarga sotmoqda.