Rossiya Ukrainadagi urush uchun Xitoyda yashirincha zarba beruvchi dronlar ishlab chiqarishini ishga tushirdi
Rossiya Xitoyda Ukrainaga qarshi urushda ishlatilishi kutilayotgan uzoq masofali hujumchi dronlarni ishlab chiqish va ishlab chiqarish dasturini yaratdi, deydi Reuters agentligiga Yevropaning ikki razvedka manbasi.
Ular agentlikka taqdim etgan hujjatlarga ko‘ra, “Almaz-Antey” qurol kontsernining sho‘‘ba korxonasi – “Kupol” Ijevsk elektromexanika zavodi loyiha uchun javobgardir.
Rossiya Mudofaa vazirligiga bergan hisobotlarida kompaniya xitoylik mutaxassislar yordamida “Garpiya-3” hujumchi dronining yangi modelini ishlab chiqish va parvoz sinovlarini o‘tkazishga muvaffaq bo‘lganini ma’lum qilgan. Uning parvoz masofasi 2 ming km, shu bilan birga u 50 kg gacha foydali yukni ko‘tarishga qodir.
Keyinchalik “Kupol” Xitoydagi zavodlardan birida ushbu dronlarni keng miqyosda ishlab chiqarish uchun hamma narsa tayyor ekanligini ma’lum qilgan. Kompaniya hisobotlarida Rossiya bilan bog‘langan dron zavodi Xitoyda qaerda joylashgani ko‘rsatilmagan, biroq “Kupol”ning xabar berishicha, ishlab chiqarish 80 gektar maydonni egallaydi va yiliga 800 ta dron ishlab chiqarishga mo‘ljallangan.
“Kupol” shuningdek, sakkiz oy ichida Xitoyda ishlab chiqilgan REM 1 hujumchi 400 kg gacha yuk ko‘taruvchi dron ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yishga tayyor bo‘lishini ma’lum qildi. Ushbu ishlanma Amerikaning Reaper dronining analogiga aylanadi, deya aniqlik kiritadi Reuters.
Joriy yilning yozida Ijevskdagi “Kupol” shtab-kvartirasiga ikkita “Garpiya-3” droni yetkazildi. Bu 2022-yilning fevral oyidan beri birinchi marta Xitoydan Rossiyaga butun qurolli dron qurilmalari yetkazib berilmoqda, deydi Reuters agentligining razvedka manbalari.
“Agar siz Xitoy hozirgacha nima yetkazib berganiga qarasangiz, bu asosan ikki tomonlama maqsadli buyumlar — qurol tizimlarida qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan komponentlar, subkomponentlar bo‘lgan. Ammo biz ko‘rmagan narsamiz, hech bo‘lmaganda jamoat mulki bo‘lganida, bu butun qurol tizimlarining hujjatlashtirilgan uzatilishidir”, deydi Fabian Xints, Xalqaro strategik tadqiqotlar institutining tadqiqotchisi.
Xitoyda ishlab chiqarish orqali Rossiya ilg‘or chiplar va tajribaga ega bo‘lish yo‘li bilan sanktsiyalarni chetlab o‘tishi mumkin, deydi BMTning qurollar bo‘yicha sobiq inspektori, Ilm-fan va xalqaro xavfsizlik instituti tadqiqot guruhi rahbari Devid Olbrayt.
Xitoy Tashqi ishlar vazirligi loyiha haqida hech qanday ma’lumotga ega emasligini aytmoqda va “mamlakat dronlarni eksport qilish bo‘yicha qattiq nazoratga ega ekanligini” qo‘shimcha qiladi.
Sharhlar