WP: Iqtisodiyotning haddan tashqari “qizib” ketishiga qaramay, Rossiya urushni yana bir necha yil moliyalashi mumkin

Amerikaning The Washington Post nashri yozishicha, Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushga katta miqdorda sarflagani Rossiya iqtisodini haddan tashqari qizdirmoqda, biroq u hali ham urushni bir necha yil davom ettirish uchun resurslarga ega.

Nashrning ta’kidlashicha, katta harbiy xarajatlar, jumladan, yuqori harbiy maoshlar iqtisodiy o’sishga, shuningdek, yuqori ish haqi va inflyatsiyaga hissa qo’shgan, chunki kompaniyalar ishchilarni jalb qilish uchun harbiy maoshlarga mos kelishga majbur.

“Iqtisodchilarning ta’kidlashicha, yirik neft daromadlari va G‘arb sanksiyalari, xususan, Rossiyaning neft sotishdan tushadigan daromadlarini kamaytirmagan G7 sanksiyalari muvaffaqiyatsizlikka uchragani uchun Rossiya Ukrainaga qarshi urushini yana bir necha yil moliyalashtirishga qodir”, — deyiladi nashr xabarida.

Iyun oyida Urushni o’rganish instituti tomonidan e’lon qilingan qurbonlar soniga ko’ra, Rossiya hukmdori Vladimir Putin har oy urushda halok bo’lgan yoki yaralangan 20 000 askarni almashtirish zarurati tufayli iqtisodiyot qisman qizib ketmoqda. Rossiya gubernatorlari harbiylarni jalb qilish bo‘yicha shartnomada g‘alaba qozonish uchun ajoyib bonuslar to‘laydilar.

Shu sababli, Rossiyada ish haqi tez sur’atlar bilan o’sib bormoqda. Xususiy kompaniyalar yuqori harbiy maoshlar bilan deyarli raqobatlasha olmaydi. Rossiya sanoatchilar va tadbirkorlar ittifoqi tomonidan bu oyda o’tkazilgan so’rov shuni ko’rsatdiki, firmalarning 82,8 foizi ishchilarni jalb qilishda qiyinchiliklarga duch kelmoqda. Rosstat ma’lumotlariga ko’ra, iyun oyida ishsizlik darajasi 2,4 foizga tushdi.

Nashr oyiga 4100 dollar maosh oladigan Snickers shokolad batonchalarini qadoqlovchi bo‘yicha ish e’loniga misol keltiradi, 2023 yilda esa mamlakatda o‘rtacha ish haqi atigi 763 dollarni tashkil qilgan.

Rosstat ma’lumotlariga ko’ra, 2024 yilning birinchi olti oyida Rossiyada real ish haqi o’tgan yilning shu davriga nisbatan 12,9 foizga oshdi, garchi mustaqil tahlilchilar bu ma’lumotlarni shubha ostiga qo’yishgan. Eng kambag’al ishchilarning daromadlari eng tez o’sdi va 67 foizga o’sdi, deb yozadi Rossiyaning mustaqil nashri The Bell mart oyida.

Putinning ittifoqchisi va Rossiyaning eng yirik qishloq xo‘jaligi oligarxlaridan biri Aleksandr Tkachev yaqinda sut zavodlari xodimlarining yuqori maoshidan shikoyat qildi, ular bir paytlar kam maosh olayotgan, hozir esa oylik maoshi 1550 dollarni talab qilmoqda.

Nashrning yozishicha, Sibirda avtobus haydash uchun erkaklar yetishmaydi, yo‘nalishlar yopiq, navbatlar uzun yoki avtobuslar kelmaydi, chunki armiyadagi haydovchilar ikki barobar ko‘p maosh olishi mumkin. Sibirning kichik Novokuznetsk shahri rahbari Sergey Kuznetsov kadrlar etishmasligi tufayli avtobus haydovchilaridan iborat “ayollar batalonini” yaratishni taklif qildi.

Ilgari Rossiya kam ta’minlangan ish o‘rinlarini Markaziy Osiyodan kelgan muhojirlar bilan to‘ldirgan, biroq Crocus City Hall teraktidan so‘ng o‘n minglab mehnat muhojirlarini deportatsiya qilgan va yana ko‘plarini mamlakatga kirishini taqiqlagan. Rossiya mustaqil matbuotiga ko‘ra, ko‘plab mehnat muhojirlari ham urushga jo‘natilgan.