Олтинтепа аҳолиси Fenix’га қарши: ноқонуний қурилишга қарши адолат учун кураш

Тошкент шаҳридаги Олтинтепа маҳалласи, Иссиқ сув кўчаси, 1-сонли боши берк кўчада “Fenix” қурилиш компанияси алтруистик ниятларсиз уйлар атрофидаги панжараларга келажакда қуриладиган уйлар лойиҳаси ва ҳатто хоналлар режалари сурати солинган баннерларни ўрнатди.

Тошкентнинг қиёфаси ўзгариб, бир қаватли уйлардан кўп қаватлигача юксалиш суръатини ҳар бир пойтахтлик ҳис қилиши мумкин. Олтинтепа маҳалласидаги бир қаватли хусусий уйлар эгалари ўз турар жойи ўрнида кўп қаватли уй қуриш истиқболлари ҳақида биринчилардан бўлиб билишмади. Маҳалла ҳудудида ўрнатилган баннерлар ҳақидаги маълумотлар қонуний асосларсиз ва кўплаб қонунбузарликлар билан жойлаштирилган. Қурилиш режаси, назорат қилувчи органлар томонидан берилган талаб қилинадиган рухсатномалар ёки бошқа ҳужжатлар йўқ эди.

Юридик шахснинг хусусий шахслардан ҳудудни кейинчалик кўп қаватли қурилиш учун сотиш учун харид қилиши бизнес модели Тошкентда аллақачон қурилишчилср жанрининг классикасига айланган. Ушбу давомли лаҳзада, ўз мулкини сотиш афзалми ёки йўқми деган қарорга келмаган уй эгалари учун қийинчиликлар пайдо бўлади. Масалан, ободонлаштириш ва чиқиндиларни олиб ташлаш хизматлари бузиб ташланиши мумкин бўлган уйлар жойлашган ҳудудларга хизмат кўрсатишга камроқ интилади.

Қурилиш, уй-жой коммунал хўжалиги тўғрисида қарор қабул қилишда инфратузилмани модернизация қилиш ва таъмирлашнинг устувор йўналишлари жадвалида, шаҳарнинг «бузиш» деб таснифланган ҳудудлари, ҳатто бу йиллар давомида давом этса ҳам, охирги навбатда ҳисобга олинади.

Аҳолиси мумкин бўлган бузилиш босими остида яшайди ва ўзларининг таъмирлаш ишларини кечиктирадилар ва психологик ноқулайлик зонасига тушиб қолади.

Феникс Олтинтепа маҳалласида қурилиш бошланишидан дарак берувчи баннерни жойлаштиргани аҳолининг ҳаёт сифатига таъсир қилди. Чиқиндиларни олиб чиқиш ёмонласди, инфратузилмани таъмирлаш ва модернизация қилиш бўйича ишлар олиб борилиши керак бўлган реэстридан маҳалла ўчирилган.

Тегишли рухсатномалар ва ҳужжатларсиз потенциал истеъмолчиларнинг истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ ишончли маълумот олиш ҳуқуқларини бузилиши таърифланаётган воқеаларда, кўриб турганингиздек, аниқ намоён бўлди.

Баннерларда кўрсатилган телефон рақамлари орқали қурилишчилар билан боғланишга уриниш Олтинтепаликлар учун қизиқарли янгилик келтирди. Қурилишчилар улар билан телефон орқали боғланган аҳолига умумий қурилиш бўйича шартномалар тузилганлиги, қурилиш ишлари бошланганлиги ва дастлабки чуқур учун ҳудуд аллақачон танланганлиги ҳақида оғзаки маълумот берди. Бироқ, бу Олтинтепа аҳолиси учун катта ажабланиш бўлди, чунки бу маълумотлар ишончли эканлигига далил йўқ эди. Фених ​​ишлаб чиқарувчиси ўзи бузаётган маҳалла аҳолисидан қўнғироқлар олаётганини англаб етгач, у шошилинч ички йиғилишларни ташкил қилди ва аниқ саволларга жавоб беришдан, жуда банд эканлиги учун қочди. Шундай қилиб, қурилишдан биринчи навбатда зарар кўрувчиларнинг саволлари жавобсиз қолди.

Оддий ҳаракатлар ва аҳолининг босқичма-босқич мурожаатлари ўз самарасини берди – баннерлар демонтаж қилинди, ҳокимлик ва Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси ходимлари нотўғри жойлаштирилган маълумотлар йўқлигига ишонч ҳосил қилди.

Мана, Олинтепа маҳалласи аҳолиси қадамлари:

Резидентлар биринчи навбатда Ўзбекистон Республикаси Президенти портали ва “ХалқНазорати” орқали Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитасига мурожаат қилишди. Мурожаат мавзуси – реклама маълумотларининг ноқонуний ва асоссиз жойлаштирилиши бўлди.

Шундан сўнг Тошкент шаҳар ҳокимлигига қурилиш объектларининг техник талабларга зид холда нотўғри расмийлаштирилаётгани мавзусида мурожаат қилинди.

Олтинтепа маҳалласида яшовчи аҳолининг тажрибаси шу каби ҳолатларга дуч келган ёки дуч келиши мумкин бўлганлар учун яхши ўрнак ва амалиёт бўла олади. Ўзингизнинг ҳуқуқларингизни ҳимоя қилиш ва қурилишчилар ва коммунал хизматлардан қонунга риоя қилишни талаб қилиш муҳимдир. Фақат бирлашиш ва биргаликда ҳаракат қилиш орқали адолатга эришиш, оилалар ва жамиятларнинг келажаги ва фаровонлигини ҳимоя қилиш мумкин.

Истеъмолчилар учун иловалар ва ресурслар

“Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги қонун

“Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисида”ги қонун

Ўзбекистон Республикасининг Шаҳарсозлик кодекси

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Қурилиш соҳасида давлат бошқаруви тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармони.

Санитария қоидалари ва гигиена талаблари

Сўровларни юбориш ва қайд этиш учун ресурслар:

Ўзбекистон Республикаси Президентининг виртуал қабулхонаси

Тошкент шаҳар хизматлари ўртасидаги ҳамкорлик хизмати – Халқ Назорати

Марат Смагин, Anhor.uz шарҳловчиси