Тошкентнинг яширин муаммолари: тошкентлик фуқаро ўз ҳовлисида қандай қилиб ўзгаришларга эришгани ҳақида

Тошкентнинг ялтироқ фасадли бинолари ортида кўп ҳолларда кўчаларнинг тозаланмагани, маиший чиқиндиларнинг уюмлари, ҳандақлар қазилгандан кейин қолган ортиқча тупроқ, бордюрлар ва йўлак плиталарининг бетон қолдиқлари ва бошқа қурилиш чиқиндиларини кўриш мумкин. Шунингдек, парваришсиз қолган ўсимликлар ва дарахтларни ҳам алоҳида қайд этиш керак.

Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги ҳузуридаги Кадастр агентлигининг статистика маълумотларига кўра, 2023 йил 1 май ҳолати бўйича республикада 43102 та кўп қаватли уйлар мавжуд. Бу кўп қаватли уйлар ҳудудидаги тахминан 25 000 ҳовли бўлиб, уларнинг аҳолиси баъзан жуда ноқулай шароитларда яшайди.

Кўпинча аҳоли маҳалла қўмитасига ёки ҳокимликка бир-иккита ариза ёзиб, таслим бўлиб, шундай шароитда яшашда давом этади. Бироқ, энди эски уйда яшайдиган фуқаронинг бу борадаги муваффақиятли ҳаракатлари ҳақида ҳикоя бор. У ҳокимликни президентнинг “Маҳаллаларда спорт инфратузилмасини ривожлантириш ва спорт майдончаларидан самарали фойдаланишни ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорини ўз ҳовлиси миқёсида амалга оширишга мажбур қилди.

Дастлаб вазият қуйидагича кўриниш олди: Тошкент шаҳрининг Яккасарой тумани, Муқимий 1-тор кўчаси, 10-уйда, юқоридаги ҳужжатга кўра, спорт майдончаси қурилиши керак бўлган ҳудуд бўлган, жумладан, воркаут зонаси, баскетбол ҳалқаси ва яшил майдондан иборат участка. Бироқ йиллар ўтса ҳам иш олдинга силжимади.

Нима учун бу ҳудуд ташландиқ эканини тушунишга уриниш қизиқарли кашфиётга олиб келди: бу ҳудуд 10-уйга туташ ҳудуд сифатида кадастр ҳужжатига киритилмаган. У расман “ҳеч кимники эмас”, унинг учун ҳеч ким жавобгар эмаслиги аниқланди.

Шу боис, биринчи онлайн мурожаат туман ҳокимлигига юборилди, у бешта асосий илтимосни ўз ичига олди:

• ушбу ҳудудни 10-уйнинг ҳовлиси сифатида бириктириш;
• ушбу ҳудудни мунтазам тозалаш ва яшил майдонларнинг ҳолатини назорат қилиш учун объектлар реестрига киритиш;
• дарахтлар ва буталарни мунтазам суғориш ва кесишни таъминлаш;
• ҳудуднинг тўсиқларини тиклаш;
• ахлат қутиларини ўрнатиш.

Шунингдек, Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигининг Тошкент шаҳар бошқармасига яшил майдонларни асраб-авайлаш зарурлиги тўғрисида онлайн мурожаат юборилди.

Бу мурожаатлар натижа бермади, бироқ улар Ўзбекистон Республикаси президенти портали ва “Халқ назорати” билан боғланиш учун асос бўлди: Сиз маҳаллий ҳокимият органларига мурожаат қилганингиз, лекин улар ўз вазифаларини бажармаганлигини юқори органлар билиши муҳим.

Юқоридан келган буйруқдан кейин маҳаллалардан тортиб, ҳокимликларга қадар маҳаллий органлар ҳаракат қила бошлади. Натижада 10-уй атрофи яхши томонга ўзгарди. Бу чора-тадбирлар нафақат ҳудуд қиёфасини яхшилаш, балки аҳолининг ҳаёт сифатини яхшилаш, дам олиш ва спорт билан шуғулланиши учун хавфсиз ва қулай шароит яратиш имконини берди.

Бошланган ишлар жараёнида шаҳар ҳокимлиги ва ёрдамчи хизматлар ходимлари билан мулоқот пайтида, бундай сигналлар уларга ишда ёрдам беришини таъкидлашди, чунки кичик жойлар кўпинча уларнинг эътиборидан четда қолади. Бу мисол шуни кўрсатадики, смартфон камераси ва мобил иловадан фойдаланиш, маҳаллий, керак бўлса, республика органларига тўғри мурожаат қилиш ҳақиқатан ҳам мураккаб масалаларни ҳал қилишга ёрдам беради.

Истеъмолчилар учун иловалар ва ресурслар

“Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги қонун

“Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиқлиги тўғрисида”ги қонун 

Санитария қоидалари ва гигиена талаблари

«Қурилиш соҳасида давлат бошқаруви тизимини тубдан такомиллаштириш бўйича чора-тадбирлар тўғрисида»ги ЎзР президентининг Фармони.

Президент қарори – “Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва давлат органларининг эеологик назорат соҳасидаги фаолиятини ташкиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”

Мурожаатларни қайд этиш учун ресурслар:

ЎзР Президентининг виртуал қабулхонаси

Тошкент шаҳри хизматлари ҳамкорлиги учун сервис – Xalq Nazorati

Марат Смагин,

Anhor.uz колумнисти