“Чернобилда ҳаво Тошкентга қараганда тозароқ”, “Ковид йўқ, аммо ниқобларни тақинг”, “Пойтахтда сайр қилманг” – шаҳар ҳавоси антирекорд ўрнатди

Пойтахт ҳокимлиги ва бошқа давлат идораларидан Тошкентдаги ҳаво сифати ҳақида жамоатчилик ҳеч қандай баёнот ёки тушунтириш олгани йўқ, бироқ ҳавонинг ифлосланиш кўрсаткичлари рекорд ўрнатмоқда. Нима учун Тошкентда 1986 йилда атом фалокати содир бўлган ҳудуддан кўра нафас олиш зарарлироқ ва нега тошкентликлар ҳалигача ниқоб тақмаяпти…

Блогер Никита Макаренко ўзининг Телеграм-каналида Чернобилдаги ҳаво сифати кўрсаткичларини эълон қилди ва улар Тошкентдаги кўрсаткичларга қараганда ижобийроқ бўлиб чиқди. 11 январь ҳолатига кўра, Тошкент шаҳрида ҳаво сифатининг индекси 170 дан 212 гача қайд этилган. Сергели туманида нафас олиш зарарлироқ бўлиб чиқди.

«Чернобилда ҳаво Тошкентга қараганда тозароқ», – деб ёзади блогер.

Айнан Сергели тумани “Олтин водий” маҳалласига яқинда ҳаво сифатини ўлчаш учун янги датчик ўрнатилган. Лекин сенсорлар 24/7 ишламайди. Тошкент шаҳрининг Янгиҳаёт ва Сергели туманларида ҳавонинг ифлосланишига ҳавони ифлослантирувчи моддаларни ушлаб қолувчи махсус фильтрларга эга бўлмаган бир нечта йирик фабрикалар сабабчи бўлиши мумкин.

АҚШ элчихонаси ҳудудида ўрнатилган ҳаво сифати сенсори бир неча кундан бери ҳаво сифатини аъло даражада кўрсатмоқда. Маълум бўлишича, сенсор ишламаётган экан. ЮСАИДнинг Ўзбекистондаги раҳбари Дэвид Хофман журналистлар саволига жавоб берар экан, “Текширишга рухсат беринг”, деди ва телефонни очди. Ўша куни сенсор ишлай бошлади. Бу ҳақда маҳаллий ОАВлар хабар беради.

Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги маслаҳатчиси Расул Кушербаев Тошкент аҳолисини ниқоб тақишга чақирди.

“Тошкент аҳолисига ташқарида ниқоб тақиш тавсия этилади. Пойтахтдаги ҳаво «носоғлом» деб баҳоланмоқда. Тошкентликлар ташқарида спорт билан шуғулланмасликлари, деразаларни ёпишлари ва ҳаво тозалагичлардан фойдаланишлари керак”.

Шунингдек, у фавқулодда чоралар кўрилмаса, одамлар шаҳарни тарк эта бошлашини тахмин қилди.

Жамоат арбоби Азиза Умарова шундай деб ёзади:

«Бу сурункали йўтал, бурун оқишлари, томоқ оғриғи ва акса уришларнинг барчаси аллергия ва ковид оқибати эмас, балки кўпинча экологик офатнинг натижасидир. Инглиз тилида – chronic obstructive pulmonary disease. Ҳаво сифати туфайли саратон ва бевосита ўлим хавфи ҳақида Интернетда минглаб илмий мақолалар ёзилган.

IQ air сайтига кўра, Тошкент ҳаво ифлосланиши бўйича етакчи шаҳарлар қаторига кириб бормоқда. Биз методологияни узоқ вақт муҳокама қилишимиз мумкин, аммо нафас олиш қийинлашади”.

Facebook тармоғида ижтимоий гуруҳ аъзоси тажриба ўтказди: у уйидаги ҳаво тозалагичнинг ҳаво олиш қисмига тиббий ниқоб қўйди.

“Суратда 2 кун ичида ниқобга нима бўлганини кўряпсиз. Қалин жигарранг ифлослик қатлами. Буларнинг барчаси бизнинг ўпкамиз ва болаларимизнинг ўпкасида узоқ вақтдан бери мавжуд. Тошкент ҳавосининг аҳволи ҳақидаги шарҳларда умидсизлик ва ночорлик кўпроқ эшитилмоқда”, — деб ёзади гуруҳ.

Тошкентдан ташқари, Оҳангарон иссиқлик электр станцияси жойлашган ҳудудда ҳам кулга аралаш ҳаво туфайли аҳоли касал бўлмоқда.

Энергияни ишлаб чиқариш жараёни шунчалик тезки, фильтр завод томонидан чиқарилган тутунни тозалаш учун етарли қувватга эга эмас.

Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги вазият юзасидан изоҳ беришга шошилмаяпти. Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳам тавсиялар бермаяпти. Тошкентда қандай нафас олиш керак?

Тайёрлади: Мила Аксёнова