Ўзбекистонда озиқ-овқат секторини оптималлаштириш ва деградацияга учраган ерларни тиклаш бўйича комплекс дастур ишга туширилди

13 сентябрь куни Тошкент шаҳрида ўткзилган кириш семинари доирасида Ўзбекистонда деҳқончилик ва ердан фойдаланиш технологияларини такомиллаштириш орқали барқарор озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш тизимини ривожлантириш ва деградацияга учраган ерларни тиклашни  рағбатлантиришга қаратилган FOLUR (Food Systems, Land Use and Restoration) дастури ишга туширилди. Дастурнинг расмий ҳамкорлари – Халқаро табиатни муҳофаза қилиш иттифоқи, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат қишлоқ хўжалиги ташкилоти (ФАО), Ўзбекистон Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳамда Қишлоқ хўжалиги вазирлиги.

Лойиҳа Ўзбекистон Республикаси президентининг 2022 йил 10 июндаги “Ерлар деградациясига қарши курашишнинг самарали тизимини яратиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори билан тасдиқланган режага киритилган бўлиб, Қашқадарё, Хоразм вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасини қамраб олади.

Тадбир давомида Ўзбекистон қишлоқ-озиқ-овқат секторини ўзгартиришга қаратилган FOLUR дастурининг асосий тамойиллари тақдим этилди.

Лойиҳа буғдой учун барқарор ва инклюзив ишлаб чиқариш ландшафтлари ва қиймат занжирларини яратиш учун илғор тажриба ва инновацияларни жорий этишга қаратилган, бу борада Ўзбекистон Марказий Осиёда иккинчи ўринда туради.

FOLUR дастури ерни бошқаришнинг самарали технологияларини ва табиатни муҳофаза қилишнинг самарали ёндашувларини бир вақтда амалга оширишни, шунингдек, кўплаб иқтисодий ва ижтимоий манфаатлар билан экотизим деградациясидан барқарор бошқарувга ўтишни амалга ошириш учун экологик тоза қиймат занжирларини яратишни ўз ичига олади.

Ўзбекистонда FOLUR томонидан илгари сурилаётган қишлоқ хўжалиги ёндашувлари ва амалиётлари қаторига агроэкология, диверсификация, алмашлаб экиш ва экинлараро экиш киради.

Лойиҳанинг ишга туширилиши Ўзбекистон учун Барқарор ривожланиш мақсадларига мувофиқ барқарор қишлоқ хўжалиги ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш йўлидаги муҳим қадамга айланади.

Мамлакатда ерлар деградациясига қарши курашишда эришилган муваффақиятларга қарамай, республикадаги суғориладиган ерларнинг 56 фоизи шамол эрозиясига учраганлиги сабабли муаммо ўта долзарблигича қолмоқда, бу эса сув эрозияси билан бирга тупроқдаги органик моддалар миқдорини камайтиради, тупроқ ва унинг структуравий хусусиятларини ёмонлаштиради, бу айниқса қурғоқчил ҳудудларда ва иссиқ иқлимда хавфлидир.

Ўзбекистонда FOLUR лойиҳасини амалга ошириш доирасида умумий майдони 50 минг гектар бўлган ҳудуддаги ерларни экологик жиҳатдан тиклаш, шунингдек, буғдой экилган 300 минг гектар майдонда ерни бошқаришнинг такомиллаштирилган усулларини жорий этиш режалаштирилган. Ўзбекистон FOLUR дастурига қўшилган 27-давлатга айланди. Дастур иштирокчиларининг умумий рўйхати Ҳиндистон ва Хитой каби йирик давлатларни ўз ичига олади.