Матнларни кўчирмачиликка текширишнинг бепул 7 воситаси
Плагиат (лотинча “плагио”- “ўғирлайман”, “кўчираман”) адабиёт, фан, санъат асари ёки бирор кашфиётни қасддан ўзлаштириш демакдир. Плагиат, яъни кўчирмачилик, адабий ўғирлик ҳуқуқий жиҳатдан кўплаб муаммоларни келтириб чиқариши табиий. Айниқса, бу муаммога кўпинча ижодкор муаллифлар, муҳаррирлар ва ноширлар дуч келишади.
Агар сиз йирик компания ёки ташкилотда ишласангиз, у ҳолда сизда пулли дастурлардан фойдаланиш имконияти бор. Бироқ кичик таҳририятларнинг ҳаммаси ҳам бундай имкониятга эга эмас. Шундай экан, қуйида келтирилган дастурлар сизга асқотиши мумкин. Фойдаланиш қулай ва бепул.
Dupli Checker
Фойдаланишга қулай интерфейсга эга бўлган плагиатни аниқлашга йўналтирилган дастур – ҳамма учун мутлақо бепул. Фойдаланувчилар бепул аккаунт яратиб, у орқали кунига 50 тагача docx ва .txt file форматида бўлган хужжатларни еки оддий матни юклаб текшириши мумкин. Аккаунтсиз эса кунига битта текширув амалга оширилади.
Plagiarisma
Бу дастурнинг интерфейси бироз эскирган бўлишига қарамай, ўзининг қулай хизматларни таклиф қилиб келмоқда. Plagiarisma 190 дан ортиқ тилдаги матнларни текшириш имконига эга. Матнни текшириш учун файлни юклаш, матн ёки URL манзилни киритишнинг ўзи кифоя. Фойдаланувчилар учун кунлик бепул текширув миқдори чегараланган. Тўлов орқали миқдорни кўпайириш мумкин.
Grammarly
Grammarly дастури орқали нафақат кўчирмачилик ҳолатларини, балки ҳужжатларни имло ва грамматик хатоларини ҳам текшириш мумкин. Мазкур дастурни онлайн-илова сифатида кенгайтирса бўлади. Шунингдек, Chrome учун кенгайтиришга очиқ бўлиб, топилган хатоларни ажратиб кўрсатади. Бу асбобдан фойдаланиш учун дастлаб аккаунт яратиш керак бўлади, лекин асосий функциялари текин.
Search Engine Report Plagiarism Checker
Бу матнларни текшириш учун осон, оддий ва текин асбоб. Фойдаланувчи ўз компьютери ёки Dropboxдан ҳужжатларни қўйиши ва юклаши мумкин. Текширилгач, матннинг турли қисмлари қизил ёки яшил рангда ажратилиб кўрсатилади. Бунда матннинг кўчирмачиликдан ҳоли қисми яшил, эълон қилинган матн қисмлари эса қизил рангда ажратилади.
Paperrater
Бу дастур аккаунт яратишни талаб қилмайди. Сиз оддий матнни жойлаштирасиз ва матндаги плагиат қисмлар аниқланади. Шунинг баробарида матндаги мавжуд грамматик ва имловий хатолар кўрсатиб берилади. Бундан бепул фойдаланилганда, текширув саҳифаларининг миқдори ва сони чекланади.
Edubirdie
Edubirdie эсселар ишлашга ёрдам берувчи онлайн пуллик хизмат. Шу билан бирга кўчирмачилик ҳолатларини текшириш бўйича хизматни таклиф этади. Фойдаланувчига сервисдан тўлов режалари ҳақида маълумотлар мунтазам келиб турса-да, аммо кўчирмачилик учун текшириш бепул амалга оширилади. Фойдаланувчилар тагига чизилган қисмлар ва эълон қилинган контентга тегишли ҳавлолар берилган ўз матнларинининг нусҳасини оладилар
Plagium
Кўчирмачиликни аниқлашда, текширувнинг бу онлайн воситаси 5 минг белгигача бўлган матнлар учун бепул. Фойдаланувчи текшириб кўрмоқчи бўлган матнни дастурга киритса бўлгани. Пуллик хизмат кўрсатилганда, ҳужжатларни юклаш имконияти чегараланмаган.
Рангтасвирда композиция (асослари) ни қандай яратиш керак
Ҳар қандай санъат асарини яратиш кўргазмали идрок қонуниятлари асосида қурилган ва образнинг асоси бўлган композициядан бошланади. Композиция (лотинча cомпоситио — боғлаш, бирлашма, боғлаш) тасвирий санъатнинг асосий тоифаларидан бири бўлиб, бадиий шаклни белгилаб берувчи ва расм, чизмачилик, иллюстрациянинг инсон кўзи воқеликни қандай идрок этишига мос равишда ривожланишини белгилайди.
Иван Николаевич Крамской. Масиҳ чўлда
Чизиқли нуқта ва нуқта рангтасвирда композициянинг асоси сифатида
Ёзувчи ўз фикрини ўқувчига етказиш учун сўздан фойдаланганидек, рассом ҳам ўз расмларида чизиқ, доғ, нуқтадан фойдаланади – рангтасвирда композициянинг асоси шу. Тасаввур қилинг-а, атрофимиздаги барча нарсалар доғ сифатида тасвирланиши мумкин бўлган жисмлардан бошқа нарса эмас. Доғнинг контури бор, ёруғлик пайдо бўлганда, объектда ёруғлик ва соя пайдо бўлади. Шундай қилиб, нуқта нотекис ёритилади, бу эса ҳажм иллюзиясини яратади.Композиция объектларни космосда тўғри жойлаштириш, уларнинг ўлчамлари ва конфигурациясининг тўғри нисбати, шунингдек, соялар ва ёруғлик ва соянинг уйғун комбинацияси учун масъул бўлган ишнинг асосини («скелети») ифодалайди. Композиция қоидалари ва қонунларига риоя қилиш яхлит ва тўлиқ расмнинг асосий сирларидан бири бўлиб, унда барча элементлар ўзаро боғлиқ ва ягона ғояга бўйсунади. Aммо композицияни яратиш қоидалари ҳақида гапиришдан олдин, тарихга қисқа экскурсия.
Турли хил тонал доғлар билан дерава тасвири
Чизиқ, дейиш мумкин, чизмадаги асосий элемент. Чизиқ конструктив юкни кўтариши мумкин ва биз унга ҳиссий хусусиятни беришимиз мумкин (тўлқинли, синган, тўғри ва ҳоказо) Баъзида фикрни этказиш учун бир нечта зарбалар этарли.Учинчи элемент – ҳажми жиҳатидан аҳамияциз бўлиб кўринган нуқтанинг имкониятлари кенгдир. Бу композициянинг маркази бўлиши мумкин, бу эрда кўз чизилади. Ушбу элемент текисликни мувозанатлаш ва тўлдириш учун ишлатилиши мумкин. Спот ва чизиқ билан биргаликда композицияда уйғунликни яратади. Суратда сиз кичик элемент (қуш, бута – биз шартли равишда уларни атрофдаги нарсалар билан таққослаганда нуқта сифатида қабул қиламиз) дарахтнинг доминант қийматини қандай камайтиришини кўрасиз.
кичик элемент – бута дарахтнинг доминант қийматини пасайтиради
Машҳур рассомларнинг расмларини кўриб чиқинг. УЛAР. Прянишниковнинг «Рассом студиясида» асарида инсон фигуралари катта контрастли доғлар сифатида ишлатилади; расмлар деворларга осилган, улар оҳангда камроқ тўйинган. Фон турли ўлчамдаги ва ритмдаги нуқталар деб аташ мумкин бўлган кичик элементлардан иборат. Модел кўрпача чизмасидаги, молберт, стол нақшларидаги, полда ётқизилган журналлардаги чизиқлар – композицияда чизма элементларидан моҳирона фойдаланиш.
Николай Ге ўзининг Н. Петрункевич портретида қоронғу силуетда олдинги планда қизни тасвирлайди. Aслида, бу доминант контраст нуқта. Дераза рамкаси вертикал ва горизонтал чизиқлар билан тасвирланган, бу рақамнинг статик хусусиятини таъкидлайди ва муаллиф ният қилганидек, уни ташқи дунёдан тўсади. Орқа фондаги кичик элементлар, чизиқлар (дарахт шохлари) ва нуқталар (дарахтлардаги барглар ва йўлнинг тузилиши) ёзги боғнинг туйғусини яратади.