2022 йилда ҳарбий можаролар ва террорчиликдан кўра қотилликлар сабабли кўпроқ одам нобуд бўлди

2022 йилда дунё бўйлаб жиноят ва оиладаги зўравонликдан нобуд бўлганлар сони ҳарбий можаролар ва терроризм қурбонлари сонидан 50 фоизга ошди. Ушбу маълумотлар  БМТнинг Наркотиклар ва жиноятчилик бўйича бошқармаси (БМТ НЖБ)нинг  қотиллик сабабларини ўрганиш бўйича глобал тадқиқотида тақдим этилди.

Ҳисобот маълумотларига кўра, 2019 ва 2021 йиллар оралиғида қотилликлардан ўлим ҳолатлари дунё бўйлаб ҳар йили 440 000 га яқин одамнинг ҳаётига зомин бўлган. Энг кўп ўлим ҳолатлари 2021 йилга тўғри келган – 458,000 киши, буни COVID-19 пандемиясининг иқтисодий оқибатлари, шунингдек, уюшган жиноятчилик ва ижтимоий-сиёсий омиллар билан мотивацияланган зўравонликнинг ўсиши билан боғлашмоқда.

Осиёда (100 000 аҳолига 2,3 қотиллик), Европада (100 000 аҳолига 2,2 қотиллик) ва Океанияда (100 000 аҳолига 2,9 қотиллик) қотиллик даражаси 100 000 аҳолига жаҳонда жон бошига ўртача 5,8 та қотилликдан анча паст бўлган.

2021 йилда Америкада қайд этилган қотилликларнинг қарийб 75 фоизида ўқотар қурол ишлатилган бўлса, Европа ва Осиёдаги қотилликларнинг атиги 17 ва 18 фоизида қурол қўлланган.

“Қотиллик қурбонларининг 81 фоизини эркаклар ташкил қилади. Шу билан бирга, аёллар ўзларининг яқин шериклари (жабрланганларнинг 66 фоизи) ва оила аъзолари (жабрланганларнинг 54 фоизи) қўлидан кўпроқ нобуд бўлган. Эркаклар орасида қотиллар ва қотилликда гумон қилинганлар ҳам кўп. Полиция қотилликлар муносабати билан муносабатда бўлганларнинг 90 фоизи эркаклардир. 2021 йилда қотиллик қурбонларининг 15 фоизини болалар ташкил этган, жами 176 минг бола қотилланинг қўлидан нобуд бўлган”, — дейилади маърузада.

Дунё бўйлаб қотилликларнинг тўққиз фоизи инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари, экологлар, жамоат раҳбарлари, журналистлар ва гуманитар ташкилотларнинг ходимларига қарши қасддан қилинган ҳужумлардир.