Россия армиясидаги яманликлар Украинадаги урушда қатнашмасликка астойдил ҳаракат қилмоқда

Урушдан вайрон бўлган Яманни тарк этгач, “Ҳамза” қўшни Уммонда ойига қарийб 3000 доллар эвазига Россия армиясига хизмат қилиш имкониятини эшитиб, тирикчилик учун ишлаётган эди. Унинг сўзларига кўра, у қўриқчи бўлиб ишлашни ёки қурилишда ишлашни кутган. Энди у ва яна ўнлаб яманлик ёлланганлар Россиянинг Украинадаги урушининг олдинги сафида эканликларини ва кетишни исташларини айтишмоқда.

“Аскар бўлишимиз аниқ эмас эди”, деди Ҳамза, қасосдан ҳимоя қилиш учун ишлатилган тахаллус.

Уммондаги ёллаш компаниясининг айтишича, аскарларга армияга қўшилишлари айтилган, яманлик расмий эса унинг ҳукумати қўлидан келганича кўп нарса йўқлигини айтган.

Яманнинг Россиядаги ҳарбий атташеси, бригада генерали Фуад Ал Муҳтадий: “Кўнгиллилик шартномаси имзолангандан сўнг, кўнгилли ҳарбий қонун ва унинг механизмларига бўйсунади”. “Бизга маълумки, имзоланган шартномалар кўнгиллиларга тегишли бўлган барча шарт ва ҳуқуқларни тўлиқ ўз ичига олади”, – дея қўшимча қилди Ал Муҳтадий.

Украинада қанча яманлик жанг қилаётгани номаълум, бироқ мухбир 150 аъзоси бўлган “Россияда қолиб кетди” деб номланган WhatsApp гуруҳига қўшила олди. Гуруҳ Яманнинг Москвадаги элчисига мактуб йўллаб, ёрдам сўраган. “Бизни ўлимдан қутқариш учун аралашишингизни сўраймиз”, дейилади мактубда.

Яманнинг Москвадаги элчиси Аҳмад Салем Ал Ваҳиши ОCCРПга Россия Ташқи ишлар вазирлиги билан мулоқот натижалари ҳақида хабар бермаган бўлса-да, бу масалани кўтарганини айтди.

“Биз бу масалада ёрдам бериш учун тегишли идораларга мурожаат қилмоқдамиз. Биз фуқароларга хизмат қиламиз. Худо хоҳласа, яхши бўлади”, деди у.

Минглаб яманликлар 2015-йилда уруш бошланганидан бери ўз ватанларидаги ночор шароитлардан қочиб кетишган. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг 2023 йил декабрь ойидаги ҳисоботида айтилишича   , 250 000 га яқин одам ҳалок бўлган, мамлакатдаги 30 миллион аҳолининг қарийб 83 фоизи қашшоқликда яшайди.

Кўплаб яманликлар иш излаб Уммон чегарасини кесиб ўтган. Уммонда жойлашган Ал Жабри Генерал Традинг & Инвестмент Cо СПC сайёҳлик компанияси ушбу қочқинлар гуруҳини жалб қилиб, уларга иш ва охир-оқибат Россия фуқаролигини таклиф қилди. Компания директори Абдул Вали Абдо Ҳассан Ал Жабрийнинг айтишича, чақирилувчилар рўйхатдан ўтганларида Россия армиясидаги роли ҳақида тўлиқ маълумотга эга бўлишган.

“Россияга Россия армиясига қўшилиш учун борган Яман фуқаролари ўзларининг розилиги билан боришган”, деди Ал Жабри электрон почта орқали саволларга жавоб бериб. “Бу одамлар ҳарбий хизматдан бошқа ҳеч қандай иш билан машғул бўлмаган ва бизнинг вазифамиз ҳар қандай саёҳатни мувофиқлаштириш идораси каби уларнинг саёҳатларини мувофиқлаштириш эди”, дея қўшимча қилди у.

Ишга ёлланганлардан бири журналистларга Ал Жабри Генерал Традинг & Инвестмент компаниясининг шартнома шаблонининг нусхасини тақдим этди, унда у “малака, тажриба ва имкониятларга қараб ҳарбий, хавфсизлик ёки фуқаролик соҳаларида” ишлашини айтди.

Бошқа бир ишга ёлланган Ҳичам ҳарбий иш тажрибасига эга бўлмагани учун фуқаролик ишига киришини кутганини айтди. “Бизнинг аскарлар бўлишимиз аниқ эмас эди”, деди у.

Ал Жабри Хичамни Москвага олиб келгач, бу сафар Россия ҳарбийлари билан яна бир шартнома имзолади. Лекин шартнома рус тилида эди, у гапирмас эди. Унга ҳужжатни суратга олишга рухсат берилмаган ва нусхасини баҳам кўра олмаган.

Икки яманлик чақирилувчи Россия ҳарбий қисми қўмондони томонидан берилган ҳарбий гувоҳномалар нусхаларини тақдим этган. Рус тилидаги ҳужжат уларнинг Жанубий ҳарбий округга жўнатилганини тасдиқлади.

Феврал ойида Россия президенти Владимир Путин   Украинанинг босиб олинган тўртта ҳудудини Жанубий ҳарбий округга қўшиш ҳақидаги фармонни имзолаган эди.

“Биз нотаниш ҳудуддамиз”, деди Хичам. – Бизда ҳарбий ёки жанговар тажриба йўқ. Биз ҳатто ўз юртимизда ҳам жанг қилганимиз йўқ”.