Буюк Чусо: спорт ва шахсий ҳаёт ҳақида ажойиб интервью
Токио Олимпиадасида уни кўз ёшлари билан кузатишди, ватани Тошкентда, гуллар ва ҳайрат билан кутиб олишди. Бизнинг таҳририят ҳам бундан мустасно эмас. Ватанимиз спортининг афсонаси Оксана Чусовитина ҳайрат ва ажойиб эпитетларга яхши муносабатда, миннатдорчилигини яширмайди – у ҳақида ёзишгани, чизишгани, ғурурланишлари ёқади. У жонли, серғайрат, ўзига ишонган ҳолда, агар мен ҳамма нарсани ёзмасам, бошқа интервьюлар бўлмаслиги борасида огоҳлантиради.
Мен бир соат давомида саволлар бердим, Оксана эса уларга жавоб берди, турли нарсалар – сўнгги Олимпиада, унинг ҳаётидаги бахтсиз ҳодисалар, севги, ташқи кўриниши, ёши, ўзига бўлган ишонч ва қўрқувлари ҳақида суҳбатлашишга муваффақ бўлдим. Ўз номини жаҳон спорти тарихига ёзган буюк гимнастикачининг шахси миқёсида ҳамма нарса. Мен яна учрашиш имкониятига эга бўлиш учун ҳамма нарсани ёзиб олдим.
Токио ва мотивация ҳақида
– Суҳбатимизга тайёргарлик кўраётиб, сиз ҳақингизда ўнга яқин интервью ва мақолаларни ўқидим. 2016 йилда нашр этилган баъзиларида, сиз эҳтимол, Токиога боришингиз ва у ерда спорт парвозингизга нуқта қўйишингизни айтиб ўтган экансиз. Сиз гимнастика билан хайрлашишга руҳий тайёргарлик кўришни жисмоний тайёргарликдан кўра эртароқ бошлагансиз, шундайми?
– Билмайман … Эҳтимол, спортчи шунчаки машқ қилишни, иштирок этишни хоҳламайдиган кун қачон келишини ҳис қилса керак. Охирги Олимпиадам Токиода бўлишини ҳис қилдим. Мен билардимки, Токиодан кейин мен спорт залига келишни хоҳламайдиган пайт келади. Шундай ҳам бўлди.
– Маданият ва санъат соҳасида «охирги» сўзини ёқтиришмайди, улар «якуний» ёки «ҳеч бўлмаганда» ни афзал кўришади …
– Бизда ҳам худди шундай. Машғулотда машқни якуний бажардим деб айтаман. Ёки менинг якуний мусобақам Токиода бўлган дейман.
– Гимнастикачилар нима сабабдан «охирги» сўзидан воз кечишади?
– Бу қандайдир жароҳат билан боғлиқ. Охирги марта бирор нарса қиляпман, десанг, демакким, энди бошқа қилмайсан. “Охирги» сўзини ишлатмаслик керак.
– Сиз бир марта чарчоқни ҳис қилганингизда катта спортни тарк этаман, дегандингиз. Профессионал спортчи учун нима қийинроқ: чарчашни ҳис қилишми ёки ўзингиз уни тан олишингизми?
– Бундан сўнг машқ қилишни хоҳламаслигингизни тан олиш қийин эмас. Буни англаш қийин. Масалан, мен руҳий жиҳатдан тайёргарлик кўрганман, Токиода ҳамма нарса якунига етишини билардим. Лекин мен охирги сакрашни амалга ошириб, барча гимнастикачилар ва мураббийлар билан хайрлашганимда, буни амалга ошириш мен ўйлаганимдан анча қийин бўлгани маълум бўлди.
– «Асосийси ғалаба эмас, иштирок» иборасида ҳақиқат борми?
– Йўқ. Ўйлайманки, ўзини ҳурмат қиладиган ҳар қандай спортчи ҳеч қачон иштирок этиш учун бормайди. У ҳар доим ғалаба қозонишни, медал олишни, шоҳсупага кўтарилишни хоҳлайди. Бу ҳар қандай спорт турида бўлади.
– Кутилмаганда ҳамма байроқдорлар таркибини қайта кўриб чиққан ва сизни бошқа спортчига алмаштирган Миллий олимпия қўмитасининг қарорини шарҳлар экансиз, бу «мотиваияни ўлдирди”, дедингиз. Профессионал спортчи учун мотивация нима? У нимадан шаклланади?
– Спортчининг мотивацияси … Буни тушунтириб беролмайман, ҳаммаси ичкарида бўлади.
Умуман олганда, мен ижобий одамман, ҳар доим ёмон нарсада яхшилик топишга ҳаракат қиламан, негадир ўзимни тинчлантираман. Мен ҳаётимда атиги икки марта йиғлаганман: болам касал бўлиб қолганида [2001 йилда Оксана Чусовитинанинг икки ёшли ўғлига лейкемия ташхиси қўйилди-таҳр.] ва бу ҳолат юз берди. Ўша пайтда мен ўзимни жуда ёмон, оғриқли, аламли ҳис қилдим. Мен ўзимни қандайдир тарзда мусобақага тайёрлаш учун кўндирдим, лекин рози қилолмадим. Агар бу олдинроқ содир бўлганида, эҳтимол хотиржамроқ бўлишим мумкин бўлармиди. Аммо мусобақадан бир кун олдин …
Мусобақа саҳнасига чиққанимда менда доим ўша нур, энергия йўқ эди. Гўё устимдан сув қуйиб юборилгандек, олов ёнаётган жойда кул қолгандек бўлди. Нимадир тутаб турибди, лекин сиз олов энди ёнмаслигини тушунасиз. Кейин мен ҳамма нарса қайғули эканлигини тушундим, лекин бу шундай бўлиши кераклигини англатади.
Спортни қўллаб -қувватлаш ва яхши гимнастикачилар ҳақида
– Ўзбекистонда спортчиларни ҳар томонлама қўллаб -қувватлаш ҳақида тез -тез ва кўп гапиришади. Спортчи нима бўлишидан қатъий назар, унинг ортида мамлакати турганига ишонч ҳосил қилиши учун нима бўлиши керак?
– Фаолиятини тугатган ҳар қандай спортчи учун келажакда уни нима кутаётганини, қаерга ишлашини билиши муҳим, деб ўйлайман. Агар улар ишга жойлашишда ёрдам берсалар яхши бўларди. Албатта, спортчининг ўзи бунинг устида ишлаши керак. Кўп нарса одамнинг ўзига боғлиқ: агар хоҳласа, у олдинга илгарилайди, ниманидир амалга оширади, агар хоҳламаса, ҳеч қандай ҳаракат бўлмайди, ҳатто ҳамма уни силжитишга ҳаракат қилса ҳам.
– Мамлакатда яхши гимнастикачи йигит-қизлар пайдо бўлиши учун нима қилиш керак?
– Саралаш зарур, оммавий миқёсда. Мен сизга гимнастика мисолида гапириб бераман. Агар клубда 100-200 киши бўлса, улардан бештасини [яхши салоҳиятга эга] топиш мумкин. Агар ўн киши шуғулланса, уларнинг ҳеч бири гимнастикада қолмаслиги эҳтимоли катта. Демак, спорт фақат оммавий миқёсда ривожланиши мумкин.
– Бу бешлик орасида келажакда Олимпиада ўйинларининг иштирокчиси бўлиши эҳтимоли қандай?
– Ҳеч ким кафолат бермайди. Бу спорт.
Тасодифлар ҳақида
– Сиз ҳар доим гимнастика ҳаётингизда тасодиф эканини айтасиз. Болалигингизда тасодифан акангиз билан залга келгансиз. Фарзандли бўлганингиздан сўнг тасодифан спорт залига қайтгансиз, гарчи ўз спорт каръерангизни давом эттирмаслигингизни айтган бўлсангиз ҳам, сиз ўзингизни оилангизга бағишламоқчи эдингиз. Қайтишингиз ростдан ҳам тасодифми? Ўша пайтда сиз ҳақиқатдан ҳам кетишга тайёр эдингизми?
– Биринчидан, мен ҳеч қачон катта спорт билан хайрлашмаганман. Ҳатто Алишерни туғиб, туғруқ таътилига чиққанимда ҳам, спорт карьерамни тугатаётганимни расман эълон қилмаганман.
Иккинчидан, ҳақиқатдан ҳам, ўғил кўргач, мен катта спортга қайтишни хоҳламадим. Мен бу ҳақда умуман ўйламаган эдим. Мен шунчаки спорт залига ўзимнинг фигурамни яхшилаш учун келгандим, чунки ўзимни ойнада ўзимни формадан чиққан ҳолда кўришга одатланмаганман. Мен аста -секин машқларни бошладим ва қандай берилиб кетганимни эслай олмайман. Мен олти ойдан кейин мусобақаларда қатнашдим.
Қайтиш қийинми деб сўрашганда, мен нима деб жавоб беришни билмайман, чунки эслай олмайман. Жиддий. Балки ғайришуурий тарзда машқ қилгим келгандир, мен қандай бўлишини ўйламай юрардим: бу оғир кечадими ёки енгил – организм ўзи-ўзидан бу жараёнга қўшилди.
Мен ҳар доим ўзимга агар бирор нарсани хоҳласам, кейин пушаймон бўлмаслик учун уни бажаришга ҳаракат қил деб айтаман. Балки ўшанда мен синаб кўрдим ва бундан афсусланмайман.
– Ўзингизни уй ва оилага бағишлай олмаганингиздан афсусланасизми?
– Мен уни ҳомиладор бўлганимда бағишладим: боршч тайёрладим, уйни саришта тутдим. Ҳамма нарсани қилдим (кулади).
Шахсий ҳаёт ҳақида
– Тахминан бир йил олдин, интервьюларингизнинг бирида сизнинг турмуш ўртоғингиз Баҳодир Қурбонов (юнон -рум йўналишининг машҳур курашчиси, Осиё чемпиони; Ўзбекистонда хизмат кўрсатган спортчи – таҳр.) Сиз учун спортни ташлаб кетганини тан олган эдингиз. Айтинг -чи, бу қарорга нима сабаб бўлди? Сиз буни муҳокама қилдингизми?
– Гап шундаки, биз буни муҳокама қилмаганмиз. Эрим келиб, мен ўз карьерамни давом эттиришим учун у ўз карьерасини тугатишга қарор қилганини айтди. Ўшанда Алишер касал эди. Мен касалхонада ўтира олмадим, ўзимга жой тополмадим. Биласизми, мен кучли одамман, лекин касалхонада доим кўзларимдан ёш оқарди. Бола буни кўрмаслиги учун палатадан чиқиб кетардим. Бахтиёр эса буни кўрди. У шунчаки: “Мен бунга хотиржам қарай олмайман. Кел, сен бу нарсалардан чалғи, мен Алишер билан ўтираман, ўзим унга қарайман. Агар хоҳламасанг, исталган вақтда тўхташинг мумкин, » – деб айтди.
– Шунингдек, чемпион бўлиш учун мусобақаларга йўл олган, келажаги, эҳтимол медалларга эга бўлиш пешонасига ёзилгани профессионал спортчи учун кучли қадам.
– Бир марта мендан “Сиз буни қилармидингиз?” деб сўрашди. Биласизми, бу саволга менда жавоб йўқ. Шунинг учун мен Баҳодирдан жуда миннатдорман ва уни жуда яхши кўраман. Мен ҳар доим ундан фақат қўллаб -қувватлашни ҳис қилардим. Бир марта мен унга: «Баҳодир, ҳамма мени шундай қаҳрамон деб ўйлайди, лекин сен буни [спортда] қолишим учун қилдинг», дедим.
– Вақт ўтиши билан сиз бирор марта бу эрингиз босган бу мардонавор ҳаракатга қайтганмисиз, эрингизнинг ўша пайтдаги ҳис -туйғулари ҳақида гапирганмисиз?
– Йўқ. Мен унга қийин бўлганини биламан, чунки мен ўзим спортчиман. Биз ҳеч қачон бу мавзуга қайтмаганмиз. Бу ўтди ва абадийликка кетди. Эрим ва мен ҳар доим ҳозирги кун билан яшаймиз, биз эртага нима бўлишига назар соламиз ва ўтмишни, фикримизча, қўйиб юбориш керак.
– Баҳодир билан қандай танишгансиз?
-… Агар улар менга Баҳодир қачондир бўлажак эринг деб айтишса, мен “Жинни эмасмисизлар?” деб жавоб қайтарардим (кулади).
Биз биринчи марта 1994 йилги Осиё ўйинларида Хиросимада учрашганмиз ва ҳатто расмга тушганмиз. Эсимда, мен курашни томоша қилиш учун келганман ва кетаётганимда бир йигит келиб расмга тушишни сўради. Мен рози бўлдим ва унутдим. Кейинги сафар, икки йилдан сўнг, Атлантадаги Олимпия шаҳарчасида учрашганимизда, биз суҳбатлашдик ва яна ўз йўлимиздан кетдик. Бу сафар узоқ давом этмади. Ўйинлардан сўнг, биз Олимпиада спортчилари учун ўтказилган тадбирда бирга бўлдик. Йилнинг энг яхши спортчиси сифатида менга ваза совға қилишди. Тадбир тугагач эса, мен бу ваза билан йўлга чиқдим ва такси кута бошладим. Машина тўхтади, унинг ичида эса Бахтиёр ўтирарди. Маълум бўлишича, бизнинг борадиган йўналишимиз битта жойда экан. У менга олиб бориб қўйишни таклиф қилди. Хуллас, олиб бориб қўйди-да (кулади).
– Бўлажак турмуш ўртоғингизнинг ота -онангиз билан танишуви қандай бўлган?
– Танишиш онам билан бўлиб ўтди – ўша пайтда отам Россияда эди. Баҳодир гуллар билан келди. Биз ўтирдик, у онам билан гаплашди. У кетгандан сўнг, онам қирқ дақиқача олдинга ва орқага юрдилар, кейин эса «Сен ўзингизга эр топдингми?» деб сўрадилар. Мен «Ҳа» деб айтдим. Онам буйруқ беришни яхши кўради. Сўнгра у: «нарсаларингизни йиғиштир ва уйдан жўна», деди. Мен юкларни йиғиб, Баҳодирникига кетдим.
Ўша воқеадан кейин мен бир йил онам билан гаплашмадим. Тасаввур қила оласизми?! Энди ўйлайман, қандай аҳмоқ эканмиз. Ахир у онам эди … Сиз ота -онангизни севишингиз керак. Ҳар доим. Мен уни яхши кўрардим, лекин ўшанда гаплашишни хоҳламадим.
Кейинроқ эса онам менга нарсаларимни йиғиштириб, кетиб қолишим мумкинлигини ҳеч хаёлига келтирмаганини айтди. Мен оиланинг энг кичигиман, ҳамма мени доим қучоғида кўтариб юрарди. Онамнинг айтишича, унинг биринчи фикри «энг кичиги қаердалигини сўраганда, дадамга нима дейман» деган савол бўлган экан.
Дадам мени шунчаки жуда қаттиқ яхши кўрарли. У ҳар доим менинг танловимга жуда яхши муносабатда бўлган. Ҳатто гимнастика билан шуғулланганимда ҳам. Онам эса буни ҳақиқатдан ҳам хоҳламасди. У спорт фақат ногиронликка олиб келади ва умуман бу нормал эмас деб ўйларди. Бирор жойда ўқиш, пианино чалиш бу бошқа нарса, мен вақтида чалдим ҳам, лекин узоқ эмас. Албатта, биламан, вақт ўтиши билан онам мен билан фахрлана бошлади, лекин барибир, баъзида: «Оҳ, сен, қариб қуюлмаган аҳмоқ, ҳамон сакрайсан-а» деганини эшитиб қолганман (кулади).
– Баҳодирнинг ота -онаси сизни қандай кутиб олди?
– Яхши. Унинг барча ака-укалари мени яхши кўришади. Биз дўстмиз, биз бир -биримизга меҳмонга борамиз. Менга бошқача тарбия борлигини ҳеч қачон айтишмаган. Албатта, бу асосан эримнинг хизмати.
Тошкент ҳақида
– Нега сиз учун 17 ёшда ва 45 ёшда Тошкентда яшаш муҳим? Сизни бу шаҳарда нима ушлаб турибди, нега бу сизнинг уйингиз?
– Мен тушунтириб беролмайман. Мен Тошкентда яшайман. Мен тўлақонли ҳаёт кечираман. Бу ерда бирон бир ажойиб иш топишнинг иложи бўлмаслиги мумкин, лекин биласизми, мен бу шаҳарда, бу мамлакатда ўзимни бахтли ҳис қиляпман. Мен Германияда 10 йилдан бери яшайман. Бу йиллар давомида мен Алишер тузалиб кетади ва мен дарҳол Тошкентга қайтаман деган фикр билан яшадим. Имконият пайдо бўлиши билан яъни ҳафта охири ёки таътил пайдо бўлиши билан – мен бу ерга учиб келдим.
– Тошкентда сизнинг севимли жойингиз борми?
– Севган жойим йўқ. Мен Тошкентнинг ўзи ҳақида кўп нарса билмайман. Карантин бўлганида, мен уни озми -кўпми танидим. Бундан олдин, вақт йўқ эди: машғулот, уй, баъзида биз кафега борганмиз, ўтирганмиз.
– Балки шунинг учун уни севарсиз?
– Йўқ, йўқ. Мен бу ерда ўзимни жуда яхши ҳис қиляпман. Биз уйда қолган йил давомида, мен бирон жойга учишим шарт эмаслигини билсам ҳам зерикмадим. Мен ўзимни яхши ҳис қиладиган жойда бўлишни хоҳлаган пайт келди деб айтаман.
Ташқи кўриниш ва очиқ сузиш кийимлари ҳақида
– Спорт залига биринчи бор келганингизда саккиз ёшда эдингиз. Бир йил давомида сиз ўғил болалар билан бирга машғулотларда қатнашдингиз ва мураббийнинг ишонтиришига қарамай, қизлар гуруҳига боришдан қатъий бош тортдингиз. Нима учун?
– Чунки мен ҳар доим хоҳлаганимни, ўзимга ёққан ишни қилишга одатланганман.
– Залдаги болалар сизга қандай муносабатда бўлишди? Қизлар яхшиси ўз гуруҳларида бўлишлари кераклигини аниқ айтишдими?
– Ҳеч қачон айтишмаган. Ҳатто ўғил болалар билан мусобақаларда чиқиш қилганимни эслайман. Мен ундан кўра кўпроқ тортилганимда, қандайдир бола менга нимадир айтиши мумкин эдими?
– Ҳозирги тенденцияларга назар ташласак, бир кун келиб эркак ва аёлларнинг бадиий гимнастикага бўлиниши тўхтайди деб тахмин қилиш мумкинми? Эркак ва аёл бир кун келиб бир -бири билан рақобатлаша оладими?
– Эркаклар ва аёллар бадиий гимнастикаси – бу икки хил спорт тури. Ўғил болаларда олтита, қизларда тўртта снаряд бор. Улар куч -қувват машқларига катта эътибор беришади, бизда рақс элементлари бор.
– Қизларнинг олтита снарядда чиқишлари жисмонан қийинми?
— Улар бунга муҳтож эмас. Агар сиз бирон бир жойда гимнастикани эркак ва аёлга бўлишни давом эттириш керакми деган саволни берсангиз, сизга бу дунёдаги энг аҳмоқона савол деб жавоб беришади. Бу шунчаки бемаънилик.
– Баҳорда немис гимнастикачиси Сара Восснинг Европа чемпионатидаги ҳаракати фаол муҳокама қилинди. У одатдаги чўмилиш кийими ўрнига ёпиқ тор комбинезонда ўйнади ва буни кўплаб спортчиларга чўмилиш кийимини кийиб чиқиш ноқулай эканлиги билан изоҳлади, лекин қизлар бу борада сукут сақлашади, чунки бу одатга айланган ва улар очко йўқотиши мумкин. Мусобақада ўзингизни қандай ҳис қилдингиз? Сиз ҳеч қачон ёпиқ кийимда чиқишни хоҳлаганмисиз?
– Мен ҳар доим ўзимни ажойиб ҳис қилардим. Менда ажойиб фигура бор ва мен ўзимни жуда яхши кўраман.
Мен сиз тилга олган гимнастикачи аёлни биламан. Биз Германия терма жамоасида бирга иштирок этдик. Менимча, у қоидаларни очиб ўқиб кўриши, тўрт йил олдин рухсат берилганлигини ўқиб чиқиши керак. Баъзи Осиё мамлакатлари гимнастикачилари, масалан Қатар, қисқа комбинезонда чиқиш қилишади. Ҳеч ким бунинг учун балларни олиб ташламайди.
Биламан, гимнастикачилар чўмилиш кийимларида ўзларини қулай ҳис қилади. Агар кимдир бунга қарши бўлса, нега улар барча мусобақаларда комбинезонда чиқиш қилмайди? Менимча, мақсад диққатни жалб қилиш эди. Агар улар буни шундай қилишни хоҳласалар, уларга рухсат беринг.
– Спортда ва ҳаётда аёл бўлганингиз учун сизни кам баҳолаган ёки эътиборсиз қолдирган ҳолатларга дуч келдингизми?
– Йўқ, ҳеч қачон. Биласизми, ўзига ишонган одам ўзини кимдир хоҳлаганидек муомала қилишга йўл қўймайди.
– Сиз ўзингизни чиройли деб ҳисоблайсизми?
– Билмайман.
– Ташқи кўриниш сиз учун муҳимми?
– Йўқ.
– Гимнастикачилар орасида сиз рисоладагидек чўмилиш кийимлари, калта сочлар, пардознинг йўқлиги билан ажралиб турасиз. Сиз қачон шундай кўриниш бўлишга ва ижро этишга қарор қилдингиз?
– Ҳар доим шундай бўлган. Мен пардозсиз ижро этаман ва умуман пардоз қилмайман.
– Истамайсизми?
— Ҳоҳламайман ва керак эмас деб ўйлайман. Фақат журналда фотосессия учун бўлса, бошқа гап.
– Бутун дунё спортчиларни кузатадиган мусобақаларда фото ва видеокамераларнинг линзалари ҳақида нима дейиш мумкин? Кўп гимнастикачилар ажойиб кўринишга ҳаракат қилади.
– Менинг расмларимга қаранг. Мен ажойиб кўринишдаман!
– Кўрдим. Инстаграмда сиз тез -тез жиннилик қилаётган, жилмаяётган фотосуратларингизни жойлаштирасиз. Уларга ёзилган изоҳлар жуда кулгили. Масалан, «модель» ва … бу ёғига кулгичлар.
– Мен ўзимга одатдагидек, киноясиз муносабатда бўлганман. Изоҳлар эса, бу шунчаки изоҳ.
Ёш ва ўзига бўлган ишонч ҳақида
– Сиз бир пайтлар мусобақа саҳнасига чиқишга ёшингиз туфайли хижолат бўлганингизни тан олгансиз. Қачон, ёш сизнинг афзаллигингиз эканлигини тушунгансиз?
– Афзаллик эмас … Менинг Света Богинская деган дугонам бор. Бир марта биз бирга ўтирганимизда, мен унга: «Биласанми, мен [шоҳсупага] чиқаман, у ерда 16 ёшли қизлар бор, мен эса 40 ёшдаман», дедим. Шунда у «Оксана ҳеч қачон ёшингдан уялма. Сен шоҳсупада ёш қизларга ўхшайсан. Сен улар билан рақобатлашасан, уларни ютасан, шунинг учун ҳар доим бошингни баланд кўтар» деб айтди. Бу суҳбатдан сўнг, мен шоҳсупага чиқарканман, қизларга қараб, аввал етиб олинглар деб ўйладим … Ўз вақтида айтилган тўғри сўзлар спортчиларга катта ёрдам беради.
– Қандай қилиб сиз каби ўзига ишонган аёл ўзига шубҳа билан қаради?
– Эҳтимол, мен кўп нашрларда: 42 ёш – ҳақиқий эмас, 42 ёш – бу даҳшат деб ёзганларини ўқигандирман. Бизда ҳам баъзи одамлар менга «ёшларга йўл бериш» кераклигини эслатишди.
Бир марта мен телевизорда интервью бердим ва саволлар тугагач, мен одамларга ўзим номимдан мурожаат қила оламанми, деб сўрадим. Кейин мен ҳеч қачон спортда бошқа бировнинг ўрнини эгалламаганимни, фақат ўзимнинг ўрнимни эгаллаганимни айтдим, Мен жаҳон чемпионатига ёлғиз бормаганман. Ёнимда Олимпиада ўйинларига йўлланма оладиган учта гимнастикачи бор эди. Мен Олимпиада ўйинларига йўлланма олганимдан жуда афсусдаман, лекин ёшлар буни эплай олишмади. Шунинг учун менинг жойим – менинг жойим эди.
– Энди сиз, буюк Чусовитина ҳақида гапиришганида, улар доимо ёшни таъкидлашлари безовта қилмаяптими? Инстаграмдаги ҳар бир изоҳ рақам билан боғлиқ.
– Энди мен бундан фахрланаман. Мени баъзида «диванда ўтирадиган мутахассислар» дан безовта қилашад, улар ҳаётларида ҳеч қачон спорт билан шуғулланишмаган, лекин улар мусобақага кимни юбориш кераклигини, қандай чиқишлари кераклигини аниқ билишади. Мен уларнинг кўзларига қараб, ўз ҳаётларида нима қилганларини сўрамоқчиман.
– Бир марта сиз салбий шарҳлар (нафақат Интернетда) керак, деб айтгансиз, чунки улар инсонга туртки беради деб айтгандингиз. Сизни дўстона муносабатда қилинган камида битта шундай шарҳни эслайсизми?
– Менинг хотирам яхши, лекин кек сақламайман. Албатта, улар керак эди, лекин нега негативни миямизда сақлашимиз керак? Буларнинг ҳаммаси ўтиб кетади, лекин ҳаёт давом этмоқда.
Қўрқув ҳақида
– Катта спортда бирор нарсага эришмоқчи эканлигингизни англаганингизда, сиз 17 ёшда эдингиз. Ўшанда ўз олдингизга қандай мақсад қўйган эдингиз ва унга эришиш учун қанча вақт керак бўлди?
– Ҳеч қанча … Айнан шу ёшда менинг биринчи йирик мусобақаларим Бирлашган терма жамоа (собиқ СССР терма жамоаси) таркибида бўлиб ўтди. Шоҳсупада турганингизда ва давлат мадҳияси сиз учун янграганида, бу тасвирлаб бўлмайдиган туйғу. Кейин мен буни яна қилмоқчиман деб ўйладим.
Аммо гимнастикага келганимда, Олимпиада ўйинлари, жаҳон чемпионатлари борлигини ҳам билмасдим. Оилада спортчи йўқ эди, мен телевизорда гимнастикани кўрмасдим. Эсимда, спорт залига келганимда, улар мендан: «Жаҳон чемпиони бўлишни хоҳлайсанми?» деб сўрашганида, мен «Нега?» деб жавоб берганман.
– Сизнинг чиқишларингизга қараб, бир нарсани сўрамасам бўлмайди: қўрқувни биласизми?
– Албатта, биз, спортчилар, оддий одамлармиз, биз ҳам қўрқамиз. Қачонки сиз янги элементларни ўргансангиз, қўрқинчли бўлиши мумкин. Аммо қалбингизда синаб кўришга иштиёқ бўлади. Бу туйғу эса, ўзингизни енгганингизда ва муваффақият қозонганингизда, буни қила олганингизда – энг яхши туйғу.
– Қўрқувдан кўра ёмонроқ туйғу борми?
– Қўрқувдан ҳам ёмони, сиз тахтасупага чиқдингиз, сизда эса адреналин йўқ, сиз ҳеч нарсани хоҳламайсиз. Бу спортчи билан содир бўлиши мумкин бўлган энг ёмон нарса.
– Спортчи ўз хизматлари учун миннатдорчиликни кутиши керакми?
– Йўқ. Профессионал спортчи, биринчи навбатда, ўзи учун машқ қилади, ҳеч ким учун эмас. Агар у буни ёқтирмаса ёки бошқа хоҳламаса, ҳар доим орқага бурилиш ва кетиш варианти бор.
Келажак ҳақида
– Бўлажак бадиий гимнастика мактабингиз ҳақида гапириб беринг.
– Мактабда ишлар шаклланиш жараёнида. Биз имзоларни, қарорларни кутмоқдамиз. Янгилик бўлгач, мен сизга албатта хабар бераман.
– Ўтган йили «Менинг йўлим» кўрсатувини тайёрлаётгангизни айтгандингиз. Ҳозир бу қайси босқичда турибди? Бу шоу сиз учун нимани англатади?
– Биз ҳали тайёргарлик босқичидамиз. Биз, эҳтимол, меценатлар ва ҳомийлар бунга эътибор қаратишлари ва мен катта спорт билан хайрлашадиган ушбу кўрсатувни ўтказишга ёрдам беришларини кутамиз.
Бу нима учун керак? Мен нафақат спорт ва бадиий гимнастика борлигини кўрсатмоқчиман. Бу ерда трамплин, акробатика ҳам мавжуд …
Мен ота -оналар келиб, бу қандай гўзал спорт эканлигини кўришларини хоҳлайман. Балки шоудан кейин улар ўз фарзандларини гимнастикага олиб келар – биз уларни жуда соғиндик.
Мен ота -оналарга тушунтирмоқчиманки, агар бола гимнастика билан шуғулланса, кейинчалик ҳоҳишига қараб, у бошқа ҳар қандай спорт билан шуғулланиши мумкин. Аммо (ва бу муҳим) улар бошқа спорт туридан гимнастикага қайтолмайди.
– Буюк Чусо «Ҳар қандай мағлубият – ғалаба сари қадамдир» деб айтган эди. Демак, сиз ғалабага эришдингизми?
– Ҳа, деб айта оламан. Мен ғолиб бўлдим ва дунёдаги энг бахтли инсонман.
Виктория Абдурахимова
Оксана Чусовитина архивидан олинган расм
Шарҳлар