Ўзбекистонда аёллар учун биринчи Марказий Осиё халқаро бизнес форуми бўлиб ўтди

Пандемиядан сўнг дунёдаги аёлларнинг амалий иқтисодий имкониятларини кенгайтириш, аёллар учун ҳақ тўланмайдиган таътил ва уй ишларининг оғирлигини тан олиш ва камайтириш, тадбиркорликни ривожлантириш ва тадбиркор аёллар ўртасида тўғридан-тўғри халқаро алоқаларни ўрнатиш, Марказий Осиё давлатлари ва Афғонистонда аёлларда гендер тафовутини ва камситишларини йўқ қилишнинг янги усулларини излаш. – 15 июн куни Hilton Tashkent City меҳмонхонасида бўлиб ўтган халқаро бизнес форум кун тартибидаги масалалар юқоридагиларни қамраб олди.
 
"Марказий Осиё ва Афғонистонда барқарор ривожланиш учун аёлларнинг иқтисодий ҳуқуқлари ва имкониятларини кенгайтириш" халқаро форуми яқинда ташкил этилган Марказий Осиё етакчи аёлларининг мулоқоти доирасида бўлиб ўтди.
 
Тадбир Жаҳон банки ва Европа тикланиш ва тараққиёт банки кўмагида Ўзбекистон Олий Мажлиси Сенати ва Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Тараққиёт дастури томонидан ташкил этилди. Форумда Афғонистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон ва Ўзбекистон ҳукуматлари аъзолдари бўлган етакчи аёллар, шунингдек халқаро, миллий ва минтақавий тузилмалар, нодавлат нотижорат ташкилотлари ва хусусий сектор, молия-кредит ташкилотлари вакиллари иштирок этди.
 
Тадбирни Ўзбекистон Олий Мажлиси Сенатининг Раиси Танзила Нарбаева табрик сўзи билан очди:
 
– Бугунги учрашув ташкилотчиси ва модератори Ўзбекистон бўлганидан хурсандмиз. Мен ушбу форумни Марказий Осиё етакчи аёлларининг Мулоқоти доирасидаги биринчи йирик ва муҳим тадбир деб биламан. Бугунги кунда ҳар қачонгидан ҳам аёлларнинг иқтисодий ҳуқуқларини кенгайтириш, уларнинг жамиятнинг ижтимоий-иқтисодий ҳаётидаги ролини тубдан ўзгартириш, шунингдек, аёллар тадбиркорлигини ривожлантириш вазифалари долзарб бўшлиб турибди. Сўнгги бир неча йил ичида Ўзбекистон ушбу йўналишда улкан натижаларга эришди. 2030 йилгача гендер тенглигига эришиш стратегияси қабул қилинди. Парламентлараро иттифоқ томонидан эълон қилинган 2021 йилга мўлжалланган "Сиёсатдаги аёллар" жаҳон рейтингида Ўзбекистон 130 дан ортиқ мамлакатларни, жумладан Германия, Австралия, Канада, АҚШ, Марказий Осиё давлатлари ва бошқа қатор мамлакатларни ортда қолдириб, 45-ўринни эгаллади. давлатлар. Бу сўнгги 3-4 йил ичида ушбу векторда эришган ютуқларимизни яна бир бор тасдиқлайди.
 

Фотосурат: Олий Мажлис Сенати матбуот хизмати / Танзила Норбаева
 
Марказий Осиё етакчи аёлларининг Мулоқоти Марказий Осиё ва Афғонистон давлатлари раҳбарлари ўртасида эришилган лойиҳалар ва келишувларни амалга ошириш фойдасига аёлларнинг фаол иш олиб бориши ва фаоллашуви платформасига айланиши керак. Аёллар кун тартиби бугунги кунда ҳар қачонгидан ҳам долзарбдир. Ушбу йўналишда муваффақиятли амалга оширилган лойиҳалар, лойиҳа муддати тугаганидан кейин ҳам давом этиши керак. Мен уларни доимий равишда амалга оширишнинг барқарорлигини таъминлаш учун уларни ҳуқуқий ҳужжат билан таъминлаш зарур деб ўйлайман.
 
Конференция давомида форум иштирокчилари қуйидаги масалаларни муҳокама қилдилар: 

• Аёлларнинг иқтисодий имкониятлари билан боғлиқ муаммоларни баҳолаш. Инсон ресурсларини ривожлантириш ва малакаларини оширишни такомиллаштириш;
• Аёллар томонидан бошқариладиган бизнесни қўллаб-қувватлаш учун яхлит экотизимни яратиш;
• Аёлларнинг иқтисодий имкониятларини кенгайтирадиган гендер жиҳатларни ҳисобга олган ҳолда, сиёсат, қонунлар, қоидалар ва амалиётлар учун қулай муҳитни яратиш.

Миллий мас-медиани қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш жамоат фонди Васийлик кенгаши раисининг ўринбосари Саида Мирзиёева ўз нутқида қуйидагиларни таъкидлади:
 

– Бугунги форумда бир қатор муҳим масалалар кўтарилган: хотин-қизларни иқтисодиётга татбиқ этиш, кооперация, минтақалараро алоқалар, савдо, ижтимоий ҳимоя, болаларни ўқитиш ва тарбиялаш. Бизнинг мақсадимиз аёлларга тенг меҳнат шароитларини яратиш ва таълим олиш имкониятини таъминлашдир. Таълим барча муаммоларни ҳал қилишнинг калитидир. Шуни англаш керакки, орқага қайтиш йўлимиз йўқ, таслим бўлишга ва кетишга ҳақимиз йўқ, болаларимиз ва мамлакатимиз келажаги биз билан боғлиқ.

 

Фотосурат: Олий Мажлис Сенати матбуот хизмати / Саида Мирзиёева
 
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котибининг ёрдамчиси, БМТ Тараққиёт дастури маъмурининг ёрдамчиси, БМТ Тараққиёт дастурининг Европа ва МДҲ минтақавий бюроси директори Мирьяна Сполярич Эггер хоним кун тартибидаги фикрлари билан ўртоқлашди:
 
– Мен Ўзбекистонни 2030 йилгача гендер тенглигига эришиш стратегиясининг қабул қилиниши билан табриклайман ва БМТ Тараққиёт дастури бундай ташаббусларни қўллаб-қувватлашда давом этишига ишонаман. БМТ Тараққиёт Дастури ривожланишига қизиққан учта йўналишни алоҳида таъкидламоқчиман: аёлларга барча иқтисодий ҳуқуқлардан фойдаланиш имкониятини яратиш, уларнинг меҳнат қилиш ҳуқуқларини ҳуқуқий ҳимоя қилиш, аёлларни фан, муҳандислик ва математикага жалб қилиш. Қизлар ўзлари учун "ноанъанавий" соҳаларда муваффақият қозона олмайди, деган стереотипларни йўқ қилиш керак. Шу муносабат билан Халқаро бизнес форум Марказий Осиё мамлакатлари ва Афғонистон аёллари ўртасида глобал ҳамкорлик сари биринчи ва муҳим қадам бўлишини ваъда қилмоқда.
 
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котибининг Марказий Осиё бўйича махсус вакили, БМТнинг Марказий Осиё учун профилактик дипломатия бўйича минтақавий марказининг раҳбари Наталья Герман хоним аёллар тадбиркорлигининг ўзига хос хусусиятлари ҳақида гапириб, қуйидагиларни таъкидлади:
 
– Иқтисодий дастурларда гендерли сезгирлик, яъни аёлларнинг бизнесдаги ўзига хос муаммолари ҳисобга олиниши шарт. Маргиналлаштириш, аёлларга нисбатан камситишлар жамия барқарорлигини камайтиради.
 
Уйда ва таътилга кетганда маошсиз ишлаш аёлларнинг ушбу бозорда тўлиқ иштирок этиш қобилиятига таъсир қилади, кўпинча уларни ишдан кетишга мажбур қилади.
 
– Гендер тенглиги нархи 1,72 трлн. Дунё иқтисодиёти айнан шу суммани йўқотмоқдап, чунки аёллар оилавий манфаатлар учун ишдан кетишади. Хотин-қизлар тадбиркорлик билан шуғулланиши учун фаоллар ва молиявий манбаларга киришни таъминлаш керак, – деди жаноб Марко Мантованелли, Жаҳон банкининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари.
 
Форумда енгил саноат, хизмат кўрсатиш, туризм, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари, амалий санъат ва бошқа кўплаб турли соҳалардаги 500 дан зиёд тадбиркор аёллар вакиллари иштирок этди. Тадбир доирасида, шунингдек, офлайн маҳсулотлар кўргазмаси ва форумда иштирок этаётган мамлакатларнинг тадбиркор аёллари ўртасида B2B учрашуви бўлиб ўтди.
 
Ушбу учрашув натижасида Марказий Осиё ва Афғонистон етакчи аёлларининг Мулоқоти аъзолари томонидан қабул қилинаган Қўшма баёнот ва Йўл харитаси қабул қилинди, шунингдек, Марказий Осиё мамлакатлари ва Афғонистонда аёл тадбиркорлар ўртасида ҳамкорлик тўғрисида меморандум ва битимлар имзоланди.