Европарламент илк бор Ғазо секторида “доимий равишда ўт очишни тўхтатиш”га чақирди

Европарламент аъзолари Яқин Шарқ муаммосини ҳал қилиш бўйича сиёсий саъй-ҳаракатларни ёқлаб чиқишди. Соф рамзий ва юридик аҳамиятга эга бўлмаган резолюция Страцбургда ўтказилган ялпи мажлисда 312 нафар маъқул, 131 нафар қарши ва 72 нафар бетараф овоз билан қабул қилинди.

Ўт очишни тўхтатиш таклифи октабр ойида келишилган аввалги парламент позициясидан сезиларли ўзгаришни англатади. Унда Ғазо тинч аҳолисига ёрдам оқимини ошириш учун «гуманитар пауза» га чақирилган эди. Ўша пайтда 500 нафар “маъқул”, 21 нафар “қарши”, 24 нафар бетараф овоз берилди.

Чап ва марказ гуруҳлари Исроил ва ҲАМАС ўртасидаги жанговар ҳаракатларни тўхтатишга чақирмоқда. Португалиялик социал-демократ Педро Маркес: «Ғазо сектори ер билан яқсон қилинмоқда. Буни тўхтатиш вақти келди. Яқин Шарқда ва бу икки давлат ўртасида мустаҳкам тинчлик ўрнатиш йўлида муносиб инсонпарварлик ёрдами ва қадамлар учун шароит яратиш вақти келди. Бу урушни тўхтатиш, тинчлик ўрнатиш вақти келди».

Аммо Европарламентнинг ўт очишни тўхтатишга чақириши икки шарт билан келади: гаровга олинган исроилликларни зудлик билан озод қилиш ва ХАМАСни тарқатиб юбориш. Шартлар энг йирик фракция – Европа халқ партияси томонидан илгари сурилган. Бу ўнг марказчи фаоллар фақат ўт очишни ўзи тўхтатилса, бу Исроилнинг ХАМАСни йўқ қилишга қаратилган саъй-ҳаракатларига путур етказиши мумкин, деб қўрқишади. Бу ҳаракат Европа Иттифоқи томонидан террорчи ташкилот сифатида тан олинган.

Европа халқ партиясидан испаниялик депутат Антонио Лопез-Истуриз Уайт:

«Ҳамас ва бошқа террористик гуруҳлар Фаластин манфаатларини ҳимоя қилишга ягона куч сифатида даъво қилиши ва минтақадаги ягона демократия бўлган Исроилнинг мавжудлигига таҳдид солар экан, барқарор тинчлик имконсиздир».

Европа Иттифоқининг 27 давлати етакчилари Белгия, Ирландия ва Испания каби давлатларнинг чақириқларига қарамай, ҳалигача ўт очишни тўхтатиш зарурати бўйича консенсусга эришгани йўқ. Ҳозирча, Европа Иттифоқининг расмий линияси «гуманитар паузалар ва коридорлар» билан чекланади.

Бир неча кун олдин, Европа Иттифоқига аъзо давлатларнинг кўпчилиги БМТ Бош Ассамблеясининг ўт очишни гуманитар тўхтатишга чақирувчи резолюциясини қўллаб-қувватлаганига қарамай, Европа Иттифоқининг декабрдаги саммити Ғазо бўйича янги қарорларсиз якунланди.

Германия Маршалл Жамғармаси (АҚШ) эксперти Бруно Летенинг фикрича, бундай рамзий чақириқлар Исроилга босим ўтказади, аммо ХАМАСни тарқатиб юбориш шартини бажариш қийин кўринади:

«Биз Европа Иттифоқининг айрим етакчилари, араб дунёси етакчилари ва ҳатто Исроилнинг АҚШ каби яқин иттифоқчилари Исроилни Ғазодаги ҳаракатларида кўпроқ вазминлик кўрсатишга чақиришларини эшитдик. Менимча, бу аллақачон содир бўлмоқда. Исроилнинг Ғазо секторидан қисман чиқиб кетганига ҳам гувоҳ бўлдик».

Ҳамас назорати остидаги Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги октабр ойида Исроил билан можаро бошланганидан бери 24 минг фаластинлик ҳалок бўлганини маълум қилди.