Хоразм вилоятида меҳрибонлик уйи тарбияланувчиларини амалдорлар билан жинсий алоқага мажбурлашгани маълум бўлди

Амалдорлар болалар уйидаги вояга етмаган қизларни жинсий алоқага ундаган, мудира эса қўшмачи вазифасида бўлган. Оилавий меҳрибонлик уйида давлат қарамоғига олинган қизлар қаттиқ жазоланар, овқатдан маҳрум қилинар ва катта ёшли эркаклар билан жинсий алоқа қилиш учун мажбур қилинган. Бунинг учун амалдорлар янги “она”нинг муаммоларини ҳал қилиб, унинг томонидан қонун бузилиши ҳолатларига кўз юмиб келган. Бу ҳақда Nemolchi.uz зўравонликка қарши лойиҳа хабар беради.

2022 йилнинг сентябрь ойида Ўзбекистон вилоятларидан бирида суд мажлиси бўлиб, унда маҳаллий оилавий меҳрибонлик уйи раҳбари, вилоят адлия бошқармаси ва туман фавқулодда вазиятлар бўлими бошлиғига нисбатан қўзғатилган иш кўриб чиқилди.

Лойиҳа маълумотларига кўра оилавий меҳрибонлик уйининг раҳбари ўз васийлигидаги 3 нафар қиз (Азиза, Раъно ва Диля – исмлар ўзгартирилган) ни танлаб олган ва 10 ой давомида (2021 йил май – 2022 йил февраль) моддий рағбат эвазига турли эркаклар билан жинсий алоқа қилишга мажбурлаган.

«Масалан, 2021 йил май ойи бошида у ўша пайтда ҳали 16 ёшга тўлмаган Азизани танлаб, танишларидан бири билан жинсий алоқага киришга мажбурлаган. Қиз бунга қаршилик қилганда мудира ошхонадан ўқлов олиб келтириб, барча болаларнинг кўз ўнгида қизнинг кичик укасини калтаклай бошлади. Қизнинг иродасини синдириб, мудира кейинчалик уни ўзи айтган эркаклар билан ётишга мажбур қилиб келган», — деб ёзади лйоиҳа.

Аввалроқ вилоят адлия бошқармаси бошлиғи мудиранинг муаммоларини ҳал қилишда ўз ваколатларини ишга солишга ваъда бериб, 2021 йил апрель ойида унга хайрия сифатида принтер совға қилади (қурилма вилоят адлия бошқармаси балансида бўлган, ишлатилган, кейинчалик яроқсиз ҳолга келган).

«Бундай «хайрия» дан бир неча ҳафта ўтгач, эркак меҳрибонлик уйи раҳбаридан унга жинсий эҳтиёжларини қондириш учун қиз беришни талаб қилди. Шунда мудира 17 ёшли етим қиз Раънони танлади ва уни оч қолдириб, бошқа болалардан ажратиб қўяди, ташқарига чиқишини тақиқлаб қўйди, кейин вилоят адлия бошқармаси бошлиғи унга 250 минг сўмлик спорт оёқ кийими олиб бергани учун у билан жинсий алоқа қилишга мажбур эканлигини айтади. Эркак қиз билан қабиҳ ишлари учун Адлия бошқармаси томонидан вилоят адлия бошқармаси ходимларига хизмат уйи сифатида ажратилган хонадондан фойдаланган. Орадан бир ой ўтиб, 2021 йил июнь ойида у яна мудирадан қиз талаб қилиб, 15 ёшли Азиза билан ҳам шу хонадонда ётиб чиқади. Кейинчалик ўша квартирага яна бир қурбон олиб келинади, у ҳам жинсий алоқа қилишга мажбур қилинади – бу 16 ёшли мактаб ўқувчиси Диля эди. Воқеалар қайта-қайта такрорланади… Дарҳақиқат, ўн ой давомида вилоят адлия бошқармасининг хизмат хонадонидан вилоят Адлия бошқармаси бошлиғи ва вояга етмаган қизлар ўртасида жинсий алоқа майдони сифатида фойдаланилган», – дея қайд этади Nemolchi.uz .

Қизлар жинсий алоқага рози эмаслигини билдира олмаган. “Раҳбар алоқалари ва ваколатлари бўлган амалдорлар билан ётишга мажбур қилса, улар кимга ҳам шикоят қилиши мумкин? Бу қизлар ички ишлар ёки прокуратурага борса, ким уларни эшитарди? Қизларнинг руҳияти бузилди, уларга давлат ҳиёнат қилди, улар гўёки буюмдай сотилди. Албатта, суд жараёнида барча айбланувчилар қизлар буни ўз ихтиёри билан қилгани, уларни ҳеч ким мажбурламаганини айтишди. Бу қизларнинг танлаш эркинлиги бормиди, деган саволни ҳеч ким ўзига бермади”.

2022 йилнинг сентябрь ойида биринчи инстанция суди маҳаллий оилавий болалар меҳрибонлик уйи мудирасини ЎзР ЖКнинг 135-моддаси 3-қ. “а” банди, 167-моддаси 2-қисми “г” банди ва 209-моддаси 1-қисмида назарда тутилган жиноятларни содир қилганликда айбдор деб топди. Суд унга 5 (беш) йил озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлади.

вилоят адлия бошқармаси бошлиғи ва фавқулодда вазиятлар бўйича туман бошқарма бошлиғи ЎзР ЖКнинг 128-моддаси 1-қисми ва ЖКнинг эски таҳрирдаги 1281-моддасида назарда тутилган жиноятларни содир қилганликда айбли деб топилди. Уларнинг ҳар иккисига 1,5 йил озодликни чеклаш жазоси тайинланди: бу вақт давомида уларга 22:00 дан 06:00 гача уйдан чиқиш тақиқланади, шунингдек пробация органларини огоҳлантирмасдан яшаш жойини ўзгартиришлари ва яшаш тумани чегараларини тарк этиш такикланди.

2022 йилнинг декабрь ойида апеллация инстанцияси суди суд қарорини ўзгартиришсиз қолдирди.

“Мансабдор шахсларга қонунга мувофиқ бир ярим йил муддатга озодликни чеклаш жазоси тайинланди. Юқорида тасвирланган ҳолатда уларга нисбатан етарли жазоми? Афсуски, ҳатто идоралар ходимлари орасида ҳам ўзлари бузуқ бўлган вояга етмаган қизлар борлигига ишонадиганлари бор, қизлар эркакларга осилиб, жинсий алоқа қилишни хоҳлашармиш. Ҳеч ким сабаблар ҳақида ўйлашни хоҳламайди. Мамлакатимизда розилик ёши 16 ёшдан бошланишини ҳамма унутган кўринади. Бу шуни англатадики, 16 ёшга тўлмаган шахс билан ҳар қандай жинсий алоқа номусга тегиш деб ҳисобланиши керак”, — деб ҳисоблайди Nemolchi.uz.

Айбдорларга нисбатан қўлланилган ЖК моддалари:

• 128-модда. Ўн олти ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилиш
• 1281-модда. Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган шахс билан моддий қимматликлар бериш ёхуд мулкий манфаатдор этиш орқали жинсий алоқа қили
• 167-модда. Ўзлаштириш ёки растрата йўли билан талон-торож қилиш
• 209-модда. Мансаб сохтакорлиги.

“Газета.uz” манбаларининг маълумотларига кўра, сўз Хоразм вилояти адлия бошқармаси ва Янгиариқ тумани фавқулодда вазиятлар бўлими мутасаддилари ҳақида бормоқда.