Ўзбекистонда тунги иқтисодиётни ривожлантириш режалари: нимага эътибор қаратиш керак

Стратегик ислоҳотлар агентлиги Буюк Британия, Таиланд, АҚШ, БАА ва Австралиядаги тунги иқтисодиёт тажрибаларини ўрганиб, Ўзбекистонда ушбу соҳани ривожлантириш бўйича таклифлар ишлаб чиқди.

Тунги иқтисодиётнинг имкониятлари

Мазкур мамлакатларда тунги иқтисодиётдан тушган йиллик даромад иқтисодий ўсишни сезиларли даражада рағбатлантиради. Масалан, 2023 йилда Лондонда бу кўрсаткич 44 млрд доллар, Бангкокда 10 млрд доллар, Нью-Йоркда 35 млрд доллар, Дубайда 29 млрд доллар ва Сиднейда 3,8 млрд долларни ташкил этди.

Бу шаҳарларнинг барчасида тунги иқтисодиётни ривожлантириш учун махсус ҳудудлар ажратилган, қўшимча иш ўринлари яратилган ва бу жараён маҳаллий ҳамда хорижий сайёҳлар оқимини оширишга хизмат қилмоқда.

Хорижий тажрибалар

Тунги иқтисодиётни қўллаб-қувватлаш учун ушбу давлатларда қуйидаги чоралар кўрилган:

• Кўнгилочар жойларга 24/7 ишлаш учун лицензиялар берилган ва иш вақтини узайтириш имкониятлари қонунчиликка киритилган.
• «Тунги мер» лавозими жорий этилиб, у маҳаллий ҳокимият, бизнес ва жамоатчилик манфаатларини уйғунлаштиришда воситачи вазифасини бажарган.
• Хавфсизликни таъминлаш учун қўшимча полиция патруллари ва кечаси ишлайдиган жамоат транспорти йўналишлари ташкил этилган.
• АҚШ ва Австралияда тунги иқтисодиёт субъектларига молиявий ёрдам, жумладан, субсидия ва имтиёзли кредитлар берилган.

Ўзбекистон тажрибаси ва истиқболлари

Тошкент шаҳрида иккита гастрономик кўча – Султонали Машҳади ва Тарас Шевченко кўчалари кечаю кундуз ишлайди. Яна саккизта шундай кўча ташкил этиш режалаштирилган. Бундан ташқари, вилоят ҳокимликларига тунги иқтисодиёт зоналарини белгилаш ваколати берилган.

Шунга қарамай, ривожланишни фақат гастрономик кўчалар билан чекламасдан, бошқа муҳим йўналишларга ҳам эътибор қаратиш лозим:

• Тунги вақтда транспортга талаб юқори, аммо жамоат транспорти ташкил этилмаган.
• Музейлар, спорт заллари, кинотеатрлар ва киберклубларни 24/7 режимда ишга тушириш учун имкониятлар мавжуд.
• Тунги фаолият юритувчи объектлар ва хизматлар ҳақидаги маълумотларни қамраб олувчи электрон платформа ҳали яратилмаган.

Тавсия этилаётган чоралар

Стратегик ислоҳотлар агентлиги қуйидаги чора-тадбирларни таклиф этди:

• 2025-йил 1-февралдан бошлаб тунги иқтисодиёт ва туризмни ривожлантириш бўйича ишчи гуруҳ тузиш.
• Кўнгилочар объектларнинг жума ва шанба кунлари кечаю кундуз ишлашини таъминлаш.
• Тошкентда туристларни жалб этадиган ҳудудларни белгилаб, у ерда кечки тадбирлар ташкил этиш.
• Жамоат транспортини 24/7 режимига ўтказиш.
• Тунги фаолият ҳақида маълумот берувчи «Тунги Тошкент» электрон платформасини яратиш.
• Тунги иқтисодиёт учун мўлжалланган зоналарни модернизация қилиш ва қулайликларни ошириш.

Мазкур чора-тадбирлар асосида Президент фармони ва тегишли қонун лойиҳасини ишлаб чиқиш мақсадга мувофиқдир.