Осиё тараққиёт банки Ўзбекистон иқтисодиётининг ўсиш прогнозларини ижобий баҳолади

Осиё тараққиёт банки (ОТБ) Ўзбекистон ва Марказий Осиёнинг аксарият мамлакатлари иқтисодиёти учун ўсиш прогнозларини яхшилади. Осиёнинг сентябрь ойидаги ривожланиш шарҳига кўра, 2022 йилда Кавказ ва Марказий Осиё минтақаси ялпи ички маҳсулоти 3,9 фоизга (олдинги 3,6 фоиз прогноз ўрнига), 2023 йилда эса 4,2 фоизга (4 фоиз ўрнига) ўсиши кутилмоқда. Бу ҳақда «Газета» нашри ёзади.

Россиянинг Украинага бостириб киришининг озиқ-овқат ва энергия нархига таъсири, шунингдек, келажакда пул ўтказмаларининг камайиши 2022 йилнинг иккинчи ярмида Ўзбекистонда уй хўжаликларининг даромадлари ва истеъмолини камайтириши мумкин, дейди ОТБ экспертлари. Ушбу ноаниқликларни ҳисобга олган ҳолда, банк 2022 йил учун 4 фоизлик иқтисодий ўсиш прогнозини сақлаб қолди, 2023 йил учун эса у 4,5 фоиздан 5 фоизга кўтарилди.

Бундан юқори инфляция, шунингдек, одамларнинг реал даромадларини камайтириш орқали ўсишга зарар етказиши мумкин. Импорт қилинадиган озиқ-овқат маҳсулотларининг қимматлашгани, иш ҳақи ва пенсиялар ошиши, ғалла нархининг либераллашувига қарамай, инфляция 2022 йилнинг биринчи ярмида ўтган йилги 10,9 фоиздан 10,6 фоизгача секинлашган. Озиқ-овқат нархларини барқарорлаштириш учун ҳукумат йил охиригача асосий озиқ-овқат маҳсулотларини солиқ ва божхона тўловларидан озод қилди, бу эса озиқ-овқат инфляциясини 15,5 фоиздан 14,2 фоизга камайтиришга ёрдам берди, дейилади шарҳда.

Бошқа товарлар бўйича инфляция 8,6% дан 9% гача тезлашган, лекин хизматлар учун 8,4% дан 6,6% гача секинлашган, чунки энергия тарифларининг режалаштирилган ўсиши кечиктирилган. Ташқи инфляция босими ва ўзбек сўмининг АҚШ долларига нисбатан қадрсизланишига жавобан Марказий банк 2022 йил март ойида асосий ставкани 14 фоиздан 17 фоизга оширди, кейинроқ июнь ойида айирбошлаш курси барқарорлашишига қараб ставкани 16 фоизга, июль ойида эса 15 фоизга туширди.

Агар апрель ойидаги ҳисоботида ОТБ инфляцияни 2022 йилда 9% даражасида ва 2023 йилда 8% даражасида кутган бўлса, энди прогноз шу йилнинг иккинчи ярмида энергия ташувчиларининг тарифлари ошиши кутилаётгани ва импорт озиқ-овқат маҳсулотларининг сақланиб қолаётган юқори нархлари муносабати билан мос равишда 12% ва 11% гача ёмонлашди.